نیکی کریمی (زادهٔ ۱۹ آبان ۱۳۵۰) هنرپیشه، کارگردان و تهیهکننده فیلم اهل ایران است. نیکی کریمی یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان سینما پس از انقلاب ایران است که در فیلمهای مهمی نقش آفرینی کرده و با کسب جوایز متعدد از جشنوارههای گوناگون بینالمللی، از موفقترین هنرمندان سینمای ایران از لحاظ تعداد جوایز جهانی نیز بهشمار میرود. نیکی کریمی در سال ۱۳۷۲ موفق به دریافت جایزه صدف نقرهای بهترین بازیگر زن از جشنواره بینالمللی فیلم سنسباستین برای فیلم سارا شد. نیکی کریمی در بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر (سال ۱۳۸۱) نیز برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم دیوانهای از قفس پرید و واکنش پنجم شد. نیکی کریمی به تازگی فیلم تا فردا را ساخته است.نیکی کریمی که به عنوان یکی از داوران بخش اصلی بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم «شانگهای» انتخاب شده، مجبور شد این داوری را به دلیل محدودیتهای دوران کرونا و شرایط قرنطینه دوهفتهای داوران در محل جشنواره رد کند.
نیکی کریمی در ۱۹ آبان ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمد.وی اصالتاً تفرشی است. او از دوران دبستان بازی در گروههای کوچک تئاتری را آغاز کرد. نخستین نقش سینماییاش را در سال ۱۳۶۸ در فیلم وسوسه به کارگردانی جمشید حیدری به دست آورد. اما نخستین حضور جدیاش را میتوان در فیلم عروس به کارگردانی بهروز افخمی در سال ۱۳۶۹ دانست. نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب را اولین ستارگان سینمای ایران پس از انقلاب میدانند. پس از آن، وی در دو فیلم مهم از داریوش مهرجویی به نامهای سارا و پری بازی کرد. در سال ۱۳۷۱ بازی در فیلم سارا (اقتباسی از «خانه عروسک» اثر هنریک ایبسن) توانست برایش جایزه بهترین بازیگر زن جشنوارههای سن سباستین و نانت را به ارمغان بیاورد. در همان سال برای تحصیل در رشته طراحی لباس به آمریکا رفت و تا زمان بازی در فیلم پری اثر داریوش مهرجویی به ایران بازنگشت. بازیاش در این فیلم که اقتباسی از کتاب «فرنی و زویی» اثر سلینجر بود، مورد توجه قرار گرفت و او برای بار سوم در جشنواره فیلم فجر نامزد سیمرغ بلورین شد.
پس از بازی در چند فیلم از کارگردانانی چون ابراهیم حاتمیکیا، بهروز افخمی و داریوش فرهنگ در سال ۱۳۷۷ در فیلم دو زن به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد. نیکی کریمی با بازی در این فیلم، به بازیگر ثابت چند فیلم بعدی تهمینه میلانی تبدیل شد و این همکاری تا فیلم واکنش پنجم ادامه یافت. وی برای پنجمین بار برای فیلم دو زن نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد اما برای واکنش پنجم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را کسب کند. او همچنین جایزه بهترین بازیگر زن را به خاطر بازی در دو زن از جشنواره تائورمینا ایتالیا گرفت.
کریمی پس از اینکه دستیار کارگردانی عباس کیارستمی را در فیلم A.B.C. Africa بر عهده گرفت، در سال ۱۳۸۰ فیلم کوتاه مستندی با عنوان داشتن یا نداشتن ساخت که به موضوع زوجهای نابارور مراجعهکننده به کلینیک رویان میپرداخت. این مستند برنده جایزه باران شد. در سال ۱۳۸۱ در دو فیلم دیوانهای از قفس پرید به کارگردانی احمدرضا معتمدی و واکنش پنجم به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد که به خاطر بازی در این دو فیلم جایزه سیمرغ بلورین جشنواره فجر را گرفت. وی برای اولین بار در فیلم باج خور اثر فرزاد مؤتمن در یک نقش خاکستری بازی کرد.
در سال ۱۳۸۳ اولین فیلم بلندش به نام یک شب را کارگردانی کرد. این فیلم به خاطر شرایط ممیزی در ایران اکران نشد ولی در جشنوارههای معتبر خارجی درخشید از جمله در جشنواره فیلم کن مورد توجه قرار گرفت. نیکی کریمی فیلم بعدی خود به نام چند روز بعد را در سال ۱۳۸۵ و در شرایطی ساخت که هنوز تکلیف اکران یک شب در هالهای از ابهام قرار داشت، او در فیلم دوم خود بازی هم کرد و فیلمی قابل قبول و تحسین شده کارگردانی کرد، ولی باز این فیلم هم به خاطر مسائل ممیزی در ایران هنوز اکران نشدهاست.
در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) کریمی به عنوان یکی از داوران بخش فیلمهای کوتاه جشنواره کن انتخاب شد و در کنار دومینیک مال از فرانسه، دبورا نادلمن لاندیس از آمریکا و ژان ماری گوستاو لوکلوزیو از فرانسه، به داوری فیلمهای این بخش از جشنواره پرداخت.
سومین فیلم نیکی کریمی با نام سوت پایان در سال ۱۳۸۹ خورشیدی ساخته شد. این فیلم در جشنوارههای جهانی موفق ظاهر شد و در جشنوارههای پوسان کره جنوبی، دوربان آفریقای جنوبی، وزول فرانسه، سیدنی، دبی، کلکته، چنای هند، مانهایم آلمان، پراگ جمهوری چک به نمایش درآمد. این فیلم توانست جایزه اصلی جشنوارهمانهایم آلمان و سه جایزه از جشنواره وزول فرانسه کسب کند.
وی در تله تئاتر خرده جنایتهای زن و شوهری برای اولین بار در یک کار تلویزیونی حاضر شد.
در دومین مراسم تجلیل از سینماگران سلامتمحور که فروردین ماه سال ۱۳۹۱ در خانه سلامت شهرداری منطقه ۷ تهران برگزار شد ضمن نمایش فیلم مستند داشتن یا نداشتن، از نیکی کریمی برای ساخت فیلمی با رویکردی هنری و اجتماعی دربارهٔ یکی از حوزههای مهم سلامت شهروندان، تقدیر و قدردانی شد. همچنین در این مراسم از کتاب «گزارش عملکرد سینما سلامت» توسط نیکی کریمی رونمایی شد.
در دومین جشنواره فیلمهای فارسیزبان سیدنی که در شهریور ۱۳۹۲ برگزار شد از نیکی کریمی تقدیر شد. در این مراسم فیلمهای چند روز بعد، سوت پایان و یک شب از ساختههای نیکی کریمی به نمایش درآمد.
در بیستمین جشنواره بینالمللی فیلم کلکته، که در آبان ۱۳۹۳ در کلکته هندوستان برگزار شد و کریمی داوری بخش بینالملل این جشنواره را بر عهده داشت، در مراسم بزرگداشتی که برای وی برگزار شد تعدادی از فیلمهای منتخب نیکی کریمی اکران شد. در آذر ۱۳۹۴ در مراسمی که به همت وی و چند تن از دیگر هنرمندان در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد، توسط نیکی کریمی از فعالیتهای هنری شهلا ریاحی تقدیر شد.
کریمی در سی و سومین جشنواره فیلم فجر
در سال ۱۳۹۸، او با فیلم آتابای پنجمین اثری که در مقام کارگردان در آن حضور داشت به سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر آمد، فیلمی که مورد تحسین بسیاری از منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و علیرغم نظر مثبت منتقدان این فیلم از جشنواره فجر جایزه ای دریافت نکرد و تنها در چند رشته از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی کاندید شد.
نیکی کریمی همچنین در زمینه عکاسی نیز فعالیت دارد. وی تاکنون چندین نمایشگاه عکس از کارهای خود، برگزار کردهاست. وی تاکنون سبکهای مختلف عکاسی همچون پرتره و… را تجربه کرده ولی عکاسی از طبیعت در آثار او چشمگیرتر است. نیکی کریمی که اعضای خانوادهاش در انگلستان زندگی میکنند، بین تهران و لندن دررفتوآمد است.
دیپلم علوم تجربی
جوایز و افتخارات
خارجی
برنده جایزه بهترین فیلم از جشنواره بین المللی فیلم مانهایم-هایدلبرگ برای کارگردانی فیلم سوت پایان (آلمان، 2012)
برنده جایزه امیل گوئیمت از جشنواره بین المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، 2012)
برنده جایزه اینالکو داوران از جشنواره بین المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، 2012)
برنده جایزه دبیرستان از جشنواره بین المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، 2012)
نامزد دریافت جایزه چرخ طلایی از جشنواره بین المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، 2012)
نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم در جشنواره بین المللی فیلم دوبی برای کارگردانی فیلم سوت پایان (2011
نامزد دریافت جایزه بزرگ در جشنواره بین المللی فیلم فریبورگ برای کارگردانی فیلم چند روز بعد (سوئیس، 2007)
برنده جایزه عصای سفید از جشنواره فیلم تورین برای کارگردانی فیلم یک شب (ایتالیا، 2005)
نامزد دریافت جایزه الکساندر طلایی در جشنواره بین المللی فیلم تسالونیکی برای کارگردانی فیلم یک شب (یونان، 2005)
برنده جایزه بهترین بازیگر از جشنواره فیلم قاهره (2001) برای بازی در فیلم نیمه پنهان (تهمینه میلانی)
برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم تائورمینا (ایتالیا، 1999) برای بازی در فیلم دو زن
برنده جایزه صدف نقره ای برای نقش اول زن بطور مشترک از چهل و یکمین جشنواره فیلم سن سباستین (اسپانیا، 1993) برای بازی در فیلم سارا
برنده جایزه مونگولفیه نقره ای برای نقش اول زن بطور مشترک از یازدهمین جشنواره سه قاره نانت (فرانسه، 1992) برای بازی در فیلم سارا
داخلی
جشنواره فیلم فجر
برنده دیپلم افتخار «جایزه ویژه هیئت داوران» در بخش سودای سیمرغ برای مجموعه بازی های وی و کارگردانی فیلم شیفت شب، سی و سومین جشنواره فیلم فجر - (1393)
نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم من همسرش هستم، سی امین دوره جشنواره فیلم فجر - (1390)
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم دیوانه ای از قفس پرید و واکنش پنجم، بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1381)
نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم دو زن، هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1377)
نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم روانی، شانزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1376)
نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم پری، سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1373)
نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم سارا، یازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1371)
نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم عروس، نهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (1369)
نیکی کریمی
افتخارات نیکی کریمی
جشن خانه سینما
نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم واکنش پنجم، هفتمین دوره جشن خانه سینما - (1382)
نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم نیمه پنهان، پنجمین دوره جشن خانه سینما - (1380)
جشنواره بین المللی فیلم کیش
برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای بازی در فیلم زن دوم، اولین جشنواره بین المللی فیلم کیش (1390)
آثار نیکی کریمی
کارگردانی
شیفت شب (1393)
روزی روزگاری فوتبال (مستند، 1391، شبکه نمایش خانگی)
سوت پایان (فیلم، 1389)
چند روز بعد (فیلم، 1385)
یک شب (فیلم، 1383)
داشتن یا نداشتن (مستند، 1380)
تهیه کننده
آذر (1395)
شیفت شب (1393)
بازیگری سینما
آذر (1395)
ربوده شده (1394)
چهارشنبه 19 اردیبهشت (1393)
مرگ ماهی (1393)
تمشک (1392)
زندگی جای دیگری است (1392)
لاله (1392)
بشارت به یک شهروند هزاره سوم (1391)
تلفن همراه رئیس جمهور (1390)
من همسرش هستم (1390)
سوت پایان (1389)
در امتداد شهر (1389)
خیابان های آرام (1389)
جرم (1389)
دموکراسی تو روز روشن (1388)
سلام بر عشق (1388)
شکلات داغ (1388)
همبازی (1388)
آقای هفت رنگ (1387)
بیداری (1387)
خیابان بیست و چهارم (1387)
دو خواهر (1387)
شبانه روز (1387)
محاکمه در خیابان (1387)
جعبه موسیقی (1386)
زن دوم (1386)
زن ها فرشته اند (1386)
چند روز بعد (گریز) (1385)
سه زن (1385)
بر باد رفته (1384)
پرونده هاوانا (1384)
چه کسی امیر را کشت؟ (1384)
ستاره ها 2:ستاره است
شام عروسی (1384)
نوک برج (1384)
باج خور (1382)
دیوانه ای از قفس پرید (1381)
واکنش پنجم (1381)
نیمه پنهان (1380) (بازیگر و سرمایه گذار)
هزاران زن مثل من (1379)
ای بی سی آفریقا (1379)
بازیگر (1378)
دختران انتظار (1378)
میکس (1378)
نسل سوخته (1378)
دو زن (1377)
سیب سرخ حوا (1377)
باد و شقایق (1376)
جهان پهلوان تختی (1376)
روانی (1376)
ابر و آفتاب (1375)
برج مینو (1374)
سایه به سایه (1374)
بوی پیراهن یوسف (1374)
پری (1373)
سارا (1371)
ردپای گرگ (1370)
عروس (1369)
وسوسه (1368)
بازیگری تئاتر
شام با دوستان (به کارگردانی آیدا کیخایی، تماشاخانه ایرانشهر 1392
عاشقانه های نا آرام (به کارگردانی مریم جلالیان، تالار وحدت 1394)
بازیگری تلویزیون
کیمیا (سریال، به کارگردانی جواد افشار، 1394)
سرزمین کهن (سریال، به کارگردانی کمال تبریزی، 1392)
خرده جنایت های زن و شوهری (تله تئاتر، به کارگردانی فرهاد آییش - 1387)
زندگی (مجموعه تلویزیونی، به کارگردانی محمدرضا اعلامی، 1374)
داوری
نیکی کریمی در هیئت داوری چهاردهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم های آسیایی در وزول، فرانسه (1386)
سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم استانبول، ترکیه (1395)
سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، بخش سودای سیمرغ، تهران (1394)
نخستین جشنواره سراسری فیلم کوتاه موج، کیش (1394)
شصتمین جشنواره بین المللی فیلم «وایادولید» (سمینسی)، اسپانیا (1394)
نوزدهمین جشنواره بین المللی فیلم «شب های سیاه» تالین (رئیس هیئت داوران)، استونی (1394)
دهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم باتومی، گرجستان (1394)
پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر، تهران (1394)
بخش بین الملل سی وسومین جشنواره فیلم فجر، تهران (1394)
بیستمین جشنواره بین المللی فیلم کلکته، هند (2014)
چهارمین جشنواره بین المللی فیلم پروین اعتصامی، تهران (1393)
پنجمین جشنواره بین المللی فیلم ادینبرو (رئیس هیئت داوران)، ادینبرو، اسکاتلند (2014)
دوازدهمین جشنواره بین المللی فیلم پونا، هند (2014)
بیست و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم کودکان و نوجوانان، اصفهان (1392)
بیستمین جشنواره بین المللی فیلم پراگ، جمهوری چک (2013)
ششمین جشنواره فیلم ابوظبی (2012)
دهمین دوره جشن تصویر سال، تهران (1391
چهل و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم پرتقال طلایی آنتالیا، ترکیه (2011)
چهارمین جشنواره بین المللی فیلم شهر، تهران (1390)
چهل و چهارمین جشنواره فیلم کارلووی واری، جمهوری چک (2009)
چهارمین دوره جایزه ادبی والس (1387)
پنجمین جشنواره فیلم دبی (2008)
سی و نهمین جشنواره بین المللی فیلم هند، گوا (2008)
چهاردهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم های آسیایی در وزول، فرانسه (2008)
بخش فیلم کوتاه شصتمین جشنواره فیلم کن، فرانسه (2007)
پنجاه و هفتمین دوره جشنواره فیلم برلین (2007)
بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم دوربان، آفریقای جنوبی (2007)
هفتمین جشنواره بین المللی فیلم های کوتاه ازمیر، ترکیه (2006)
سومین جشنواره بین المللی فیلم ریکیاویک، ایسلند (2006)
پنجاه و هشتمین جشنواره فیلم لوکارنو، سوئیس (2006)
جشنواره فیلم دهلی، هند (2006)
جشنواره بین المللی فیلم دمشق (2004)
جشنواره فیلم رن، فرانسه (2003)
نخستین جشنواره بین المللی فیلم نفت (1382)
چهل و سومین جشنواره بین المللی فیلم تسالونیکی، یونان (2002)
مترجمی نیکی کریمی
کتاب شناسی (ترجمه)
عشق زمان غم (بر اساس 10 داستان کوتاه از حنیف قریشی)
مجموعه اشعار یکصد شاعر زن چینی
نور ماه بر درختان کاج (ذن هایکو، اثر جاناتان کلمنتس)، 1385
نزدیکی (رمان، اثر حنیف قریشی)، 1384
بار دیگر، تولدی دیگر (اشعار برگزیده فروغ فرخزاد همراه با برگردان اشعار به انگلیسی و لوح فشرده ای محتوی دکلمه اشعار توسط نیکی کریمی)، 1383
آوازهایی که مادرم به من آموخت (زندگی نامه مارلون براندو اثر رابرت لینزی)، 1380
زندگینامه نیکی کریمی
نمایشگاه عکس
گالری گلستان (بهمن 1391)
گالری توتال آرت، دبی (1389)
گالری گلستان (آبان 1388)
اکسپوی مؤسسه صبا (1387)