یارانه نقدی یک میلیون و ششصد هزار تومانی در جیب خانوارها! | زمان و شرایط اجرای کالابرگ الکترونیکی اعلام شد

یارانه نقدی | چرا دولت برای عرضه کالابرگ مقاومت می کند؟

در جریان بررسی لایحه بودجه سال۱۴۰۱، نمایندگان مجلس به دولت تکلیف کردند در ازای حذف دلار ۴۲۰۰تومانی، باید کالابرگ الکترونیکی در اختیار اقشار ضعیف جامعه قرار دهد. گرچه طرح چنین موضوعی به سال ۱۳۹۹ برمی‌گردد اما بهارستان معتقد بود برای جبران افزایش هزینه‌های خوراکی جامعه، کالابرگ الکترونیکی باید اجرایی‌شود. دولت در ابتدا مخالفت کرد اما نمایندگان بر موضع خود مصر ماندند و درنهایت، پاستور ملزم به اجرای قانونی شد که از اساس با آن مشکل داشت؛ شاید به همین دلیل باشد که تا به امروز، خبری از کالابرگ الکترونیکی نیست!

مرداد ۱۴۰۱ یعنی همان چند ماه پیش بود که دولت در لایحه‌ای به مجلس، خواستار حذف این تکلیف قانونی شد. محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی اما گفت قانون همانی است که تصویب شده و دولت باید این الزام قانونی را اجرایی کند. این کشمکش در شرایطی به «دبه دولت» مشهور شد که رئیسی، در اردیبهشت ۱۴۰۱ در یک برنامه تلویزیونی رسما اعلام کرد با استفاده از کالابرگ الکترونیکی از مردم در برابر قیمت‌های بالای خوراکی‌ها محافظت می‌کند. مجلس اما یک استدلال مهم دارد. این استدلال می‌گوید نمایندگان به شرطی با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی موافقت کردند که دولت کالاهای اساسی را براساس قیمت آنها در شهریور ۱۴۰۰ و در قالب کالابرگ الکترونیکی عرضه کند. در همین رابطه، قالیباف رسما اعلام کرد: «برای آن‌که آنچه قبلا در ارائه یارانه و افزایش قیمت‌ها اتفاق افتاد، تکرار نشود؛ می‌گوییم یارانه نقدی به مردم ندهیم، لذا اصرار مجلس بر حوزه کالابرگ الکترونیکی است.»

دولتی‌ها می‌گویند به دلیل تغییر شرایط جهانی و افزایش قیمت کالاهایی مانند گندم به دلیل جنگ روسیه و اوکراین، عملا نمی‌توان کالاها را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ در کالابرگ الکترونیکی مبنا قرار داد.

به این اظهارات مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه دقت کنید: «هنگامی که بودجه بسته شد، اتفاقات روسیه و اوکراین نبود و جهش سوم قیمت در بودجه دیده نشده بود. بنابراین وقتی ما می‌گوییم بازگردیم به شهریور ۱۴۰۰، یا باید بپذیریم هزینه‌اش را مردم بدهند یا باید یارانه‌شان را اضافه کنیم.

اگر هرکدام را بپذیریم، دیگر نباید بگوییم قیمت‌ها به شهریور بازگردد بلکه آنچه که ملاک عمل قرار می‌گیرد اسفندماه و زمانی است که بودجه بسته شده؛ زیرا بودجه با کسری بسته شده است. اگر مجلس شورای اسلامی نمی‌پذیرد، باید یارانه‌اش را مشخص کنیم و ان‌شاا... یارانه بیشتری را بتوانیم تخصیص دهیم. ما امروز لایحه اصلاح یارانه را به مجلس نفرستادیم تا این مسأله روشن شود.»

یارانه نقدی | تخطی از قانون

وقتی در اردیبهشت ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد، دولت وعده داد از دو ماه دیگر کالابرگ الکترونیکی در اختیار برخی اقشار جامعه قرار می‌گیرد تا در افزایش قیمت‌ها آنها کالای اساسی را با قیمت شهریور ۱۴۰۰ تهیه کنند. قرار بود دو ماه پس از اجرای حذف ارز دولتی، کالابرگ وارد مرحله اجرایی شود. چند روز بعد اما وزیر اقتصاد و دارایی در یک اظهارنظر عجیب، ابهامات را بیشتر کرد به طوری که برخی تحلیل کردند دولت زیربار اجرای قانون نمی‌رود. سید احسان خاندوزی در تاریخ ۲۸ ازدیبهشت ۱۴۰۱ و چند روز پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گفت: «دولت تا مطمئن نباشد که شیوه حمایتی به صورت کالابرگ، قابل تعمیم به کل کشور است، فعلا از شیوه حمایتی قدیم، یعنی واریز وجه به مردم و ۹ دهکی که در مصوبه ستاد اقتصادی دولت ذکر شده، استفاده خواهد کرد.»

مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس هم در تاریخ ۵ مرداد ۱۴۰۱ اما چیز دیگری گفت: «زیرساخت کالا برگ الکترونیک در شهریور ۱۴۰۱ آماده می‌شود و کالای اساسی و ضروری با توجه به قول دولت، به صورت کالابرگ ارائه می‌شود.»

اندکی بعد هم سید احسان خاندوزی به عنوان سخنگوی اقتصادی دولت وعده داد در مهرماه می‌توان روی کالابرگ حساب باز کرد.

یارانه نقدی | پیگیر اجرا هستیم

با وجود تاخیرهای مکرر دولت در اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی به نظر می‌رسد پاستور علاقه‌ای برای اجرایی کردن این تکلیف قانونی ندارد؛ موضوعی که برخی نمایندگان مجلس به‌صراحت از آن پرده‌برداشتند. به عنوان نمونه، عباس مقتدایی‌زاده، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس می‌گوید: «قانون می‌گوید کالابرگ الکترونیکی باید در اختیار مردم قرار گیرد ولی تا به امروز چنین اتفاقی رخ نداده است. جزء یک بند ص تبصره یک قانون بودجه ۱۴۰۱ این تکلیف را بر دوش دولت گذاشته ولی خبری از اجرای آن نیست. قرار بود دولت بعد از آزادسازی‌های قیمت کالاها براساس مبنای قمیتی شهریور ۱۴۰۰ در سمت مردم بایستد چون نفع بیشتری برای مردم داشت. زمانی که جامعه قصد دارد در معیشت خود برنامه‌ریزی کرده و دچار مشکل نشود، دولت باید به وظیفه خود عمل کند. قانون به دولت گفته برنج و روغن و قند و شکر و مرغ و گوشت مردم را با قیمت‌های خاص عرضه کنید تا جامعه دچار مشکل معیشتی و تغذیه‌ای نشود. اتفاقا این موضوع به‌عنوان یک تکلیف قانونی در اختیار دولت نبوده بلکه الزام برای دولت در انجام این کار بوده به همین خاطر من به اتفاق ده‌ها نفر از همکارانم اعمال ماده۲۳۴ را از هیات‌رئیسه مجلس تقاضا کردیم در این‌خصوص که مشخص شود اگر کسانی ترک فعل یا کم‌کاری کرده‌اند و به وظایف قانونی خود عمل نکرده‌اند، باید پاسخگو باشند.»

 یارانه نقدی | چرا یارانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی همچنان «مسدود» است؟

سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: یارانه کمک معیشتی مرحله ۱۴۱ بر اساس دهک‌بندی اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مطابق معمول، به حساب سرپرستان خانوار واریز و از ساعت ۲۴ روز پنجشنبه ۱۹ آبان ماه قابل برداشت است.                           

فصل جدید واریز یارانه ها با سیاست مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه کالا‌های اساسی از اردیبهشت ماه امسال آغاز شد.

به گزارش تابناک اقتصادی؛ شامگاه دوشنبه نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، سید ابراهیم رئیسی در پنجمین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی خود با مردم، جزئیاتی از برنامه دولت برای مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها را بیان کرد. 

دکتر رئیسی در گفت‌وگو با مردم، چالش جدی پیش‌روی دولت را موضوع تخصیص ناعادلانه یارانه کالا‌های اساسی از طریق توزیع ارز ترجیحی معرفی کرد و گفت: از همان نخستین روز‌های آغاز فعالیت دولت، تقریبا همه اقتصاددانان و صاحب‌نظران به ما هشدار می‌دادند که باید برای این موضوع به عنوان یکی از مشکلات جدی کشور چاره‌اندیشی کنیم.

وی با بیان اینکه بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ واردات کالا‌های اساسی، به جای ارز ۴۲۰۰ باید با ارز ۲۳ هزار تومانی انجام شود، اظهار داشت: طبیعتاً این تغییر نرخ در بازار تأثیر می‌گذارد و البته نحوه جبران آن نیز در همین قانون پیش‌بینی شده است؛ لذا نکته مهم در این رابطه برای ما آن است که مطابق وعده و قرار دولت، مردم در جریان موضوع قرار گیرند که دولت چه اقدامی می‌خواهد انجام دهد.

رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره جزئیات طرح اصلاح نحوه و محل پرداخت یارانه کالا‌های اساسی گفت: این یارانه تا امروز در زنجیره تامین و توزیع به واردکننده پرداخت می‌شد که مشکلاتی ایجاد کرد و همه به این مشکلات واقفند. در این طرح یارانه باید به آخر زنجیره یعنی مصرف‌کننده پرداخته شود تا او خودش سفره‌اش را مدیریت کند. در واقع باید به جای عنوان حذف ارز ترجیحی بگوییم این طرح نوعی مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه کالا‌های اساسی است و نه حذف.

رئیس جمهور در مورد اینکه با اجرای طرح کمک معیشتی قرار است به هر فرد چه میزان پرداختی انجام گیرد، خاطرنشان کرد: سازمان برنامه و بودجه، این موضع را کارشناسی کرده و پیشنهاد داده که به ۳ دهک اول، نفری ۴۰۰ هزار تومان یعنی یک خانواده ۵ نفره، ۲ میلیون تومان در ماه و به دهک‌های چهارم تا نهم هم ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر پرداخت شود.

بنابراین با توجه به سخنان رئیس جمهور، نخستین یارانه جدید ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب افراد مشمول این یارانه، در دومین ماه سال واریز شد. این در حالی بود که طبق قانون بودجه، قرار بر این بود که چنانچه دولت قصد دارد، کالایی را از سبد ارز ترجیحی حذف کند، باید قبلا ترتیبات قانونی جبران زیان رفاه مصرف کننده برای کالا‌های اساسی را از طریق کالابرگ الکترونیکی را فراهم کند؛ اما این مساله مهم تا به امروز محقق نشده است.

جزئیاتی جدید هفتمین یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی

صبح امروز، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: یارانه کمک معیشتی مرحله ۱۴۱ بر اساس دهک‌بندی اعلامی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مطابق معمول، به حساب سرپرستان خانوار واریز شده و از ساعت ۲۴ روز پنجشنبه ۱۹ آبان ماه قابل برداشت است.

بنابراین، در صورتی که سرپرستان خانوار جزو دهک‌های اول تا سوم هستند، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به‌ازای هر نفر و در صورتی که جزو دهک‌های چهارم تا نهم قرار دارند، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به‌ازای هر نفر به حساب آنان واریز خواهد شد.

گفتنی است، در صورتی که این سرپرستان خانوار پیش از این نسبت به دریافت تسهیلات قرض الحسنه ۱۰ میلیون ریالی کرونا اقدام کرده‌اند، اقساط این تسهیلات از مبلغ واریزی به حساب آنان کسر خواهد شد.

واریز یارانه به حساب سرپرستان متقاضی بازبینی به دهک‌بندی و ثبت‌نامی‌های جدید

در این مرحله، سرپرستان خانواری که نام نویسی کرده اند، چنانچه در آزمون وسع انجام شده توسط وزارت رفاه جزو دهک‌های اول تا نهم قرار گرفته باشند، یارانه آبان ماه را مطابق دهک‌بندی اعلام شده دریافت خواهند کرد.

همچنین خاطرنشان می‌گردد، سرپرستان خانواری که یارانه نقدی آنها در اردیبهشت ماه قطع شده بود و درخواست بازبینی خود را در سامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت کرده بودند، چنانچه در بازبینی انجام شده توسط وزارت رفاه جزو دهک‌های اول تا نهم قرار گرفته باشند، یارانه آبان ماه را مطابق دهک‌بندی اعلام شده دریافت خواهند کرد.

متقاضیان بازبینی دهک‌بندی اعلام شده، می‌توانند جهت ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه نموده یا با تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس حاصل نمایند.

متقاضیان جدید یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی بخوانند

ثبت‌نام از افرادی که تاکنون از دریافت یارانه نقدی جا مانده‌اند یا متقاضی جدید دریافت یارانه هستند نیز همچنان ادامه دارد. این افراد می‌توانند با مراجعه به تارنمای پنجره ملی خدمات هوشمند به آدرس https://my.gov.ir نسبت به ثبت‌نام خانوار خود اقدام نمایند. جهت ثبت‌نام در این سامانه، داشتن شماره تلفن همراه به‌ نام سرپرست خانوار، کد ملی، کد پستی، تاریخ تولد و شماره شبای بانکی مربوط به سرپرست خانوار متقاضی جدید یا جامانده از یارانه، ضروری است. تمامی اشخاص می‌توانند جهت کسب اطلاع از آخرین وضعیت یارانه خانوار، کد دستوری #کد ملی*43857*4* (ستاره ۴ ستاره ۴۳۸۵۷ ستاره کد ملی مربع) را با شماره تلفن همراه به‌نام خود شماره‌گیری نمایند.

یارانه واریزی یک میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی همچنان مسدود است

در روزهای پایانی اردیبهشت ماه، رئیس جمهور در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به سازمان برنامه و بودجه و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دستور داد، کمک معیشتی ماه اول به حساب تمامی افرادی که تا ماه قبل مشمول دریافت یارانه بوده، اما در این مرحله کمک معیشتی دریافت نکرده‌اند و متقاضی تجدیدنظر در دهک‌بندی فعلی هستند، واریز شود.

رئیس جمهور در این جلسه گفت: اصل بر اعتماد به خوداظهاری مردم است؛ لذا مبلغ کمک معیشتی ماه اول، به حساب این افراد نیز واریز شود تا به محض تأیید درخواست متقاضیان از سوی دستگاه‌های مسئول، این مبلغ توسط آن‌ها قابل برداشت شود و در ماه‌های آتی نیز همانند سایر مشمولان، بتوانند مبلغ کمک معیشتی را دریافت نمایند.

دکتر رئیسی با اشاره به اینکه باید به مردم فرصت بازبینی اطلاعات خانوار‌ها داده شود تا قانون مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها دقیق‌تر به اجرا درآید، تصریح کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است، حداکثر ظرف یک ماه، این درخواست‌ها را بررسی و نتیجه نهایی را به سرپرستان خانوار اعلام نماید. رئیس جمهور همچنین از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواست نحوه محاسبه شاخص‌های دهک‌بندی خانوار‌ها شفاف برای مردم تبیین شود و با اطلاع‌رسانی لازم ابهامات و دغدغه‌های مردم در این زمینه برطرف و جامعه و افکار عمومی به خوبی قانع شوند.

اما با گذشت چندین ماه از این دستور، افراد زیادی که مشمول واریز یارانه مذکور و سپس فرآیند مسدودی شدند، نسبت به عدم تعیین تکلیف حساب بانکی و درخواستشان اعتراض دارند و تاکید دارند با گذشت چندین ماه، هنوز مبلغی به عنوان یارانه در حساب بانکی آن ها مسدود است.

در این باره امروز سیده طیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها در گفت‌‌وگو با خبرنگار تابناک اقتصادی اظهار داشت: در اردیبهشت ماه برای ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر مبلغ یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز و مسدود شد تا بررسی‌ها وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی در خصوص درخواست بازبینی این افراد انجام تا مشخص شود در دهک ده قرار می‌گیرند و یا در دهک یک تا نه.

وی افزود: پس از اینکه بررسی‌ها انجام شد تا مرحله ۱۴۰ حدود سه میلیون نفر از این تعداد، درخواست بازبینی آن‌ها مورد تایید قرار گرفت و جزو دهک یک تا نه یارانه بگیران قرار گرفتند؛ بنابراین یارانه ماه‌های قبل و معوقه به حساب این افراد واریز شد. یعنی رقم مسدودی یارانه در حساب بانکی آن‌ها نیز آزاد شد. الان با توجه به این تعداد، حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر همچنان در مرحله بررسی درخواست بازبینی توسط وزارت رفاه هستند، که به عبارتی با توجه به بعد خانوار حدود ۵۰۰ هزار خانوار همچنان با مبلغ یارانه مسدودی در حساب بانکی مواجه هستند.

حسینی گفت: طبق بند ب تبصره ۱۴ قانون بودجه ۱۴۰۱ وزارت رفاه، مسئول دهک بندی خانوارهاست و ایجاد سامانه الکترونیک جهت ثبت درخواست بازبینی هم به عهده وزارت رفاه است؛ بنابراین مسئولیت پاسخگویی به انتظار چند ماهه برای رسیدگی به درخواست یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بر عهده این وزارتخانه است.

وی افزود: هر زمانی که وزارت رفاه به ما اعلام کند، چه کسانی از این یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر، مشمول دریافت یارانه ۳۰۰ و یا ۴۰۰ هزار تومانی هستند، سازمان هدفمندی یارانه‌ها هم این آمادگی را دارد تا یارانه مسدوی را باز کرده و معوقات ماه‌های اخیر را به حساب سرپرستان واریز کند.

 وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی پاسخگوی مردم باشد

در هر صورت به نظر می‌رسد، در این میان، شاهد وقت کشی از سوی مسئولان وزارت رفاه هستیم، زیرا با توجه به دستور رئیس جمهور قرار بر این بود تا حداکثر یک ماه بررسی‌ها صورت بگیرد و نتیجه آن اعلام شود؛ اما حالا با گذشت حدود شش ماه از این دستور رئیس جمهور، عملا شاهدیم که بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن همچنان با رقم مسدودی یارانه در حساب بانکی مواجه هستند و امکان برداشت و یا حذف این مبلغ را هم ندارند. این در حالی است که در همان مقطع زمانی اردیبهشت ماه، خاندوزی وزیر اقتصاد نیز در این باره تاکید داشت: وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در جلسه ستاد اقتصادی دولت گزارشی در مورد وضعیت رسیدگی به مشمولان طرح و اعتراض‌ها و تقاضا‌های جدید ارایه کرد.

در همین راستا رییس جمهور دستور داد، تمام افراد یارانه بگیری که تا ماه گذشته مشمول دریافت یارانه نقدی بوده‌اند و درصورتی‌که همچنان خودشان متقاضی باشند، یارانه جدید به حساب آن‌ها واریز شود.  از طرفی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی باید حداکثر تا یک ماه به تقاضا‌ها در مورد دهک‌بندی‌ها رسیدگی کند و در صورتی‌ که این تقاضا‌ها درست باشد، مبلغ یارانه آزاد و برای خانوار‌ها قابل‌ استفاده خواهد بود، اما در صورتی‌ که افراد جزو دهک دهم باشند، مدارک به خانواده‌ها ارایه می‌شود تا در جریان نحوه ارزیابی وزارت رفاه قرار بگیرند.