جو بایدن و برجام/ بازگشت به برجام؛ اولین اقدام بایدن

تحلیلگر مسائل هسته‌ای گفت: اگر تحریم‌هایی که به ویژه در زمینه تروریسم و بحث نقض حقوق بشری وضع شده، بخواهد لغو شود بسیار زمانبر است اما رئیس جمهور آمریکا اختیاراتی دارد که اجرای این تحریم‌ها را می‌تواند، به حالت تعلیق در آورد.

«حسن بهشتی پور»، تحلیلگر مسائل هسته‌ای، درباره برگزاری نشست غیررسمی وزرای خارجه عضو برجام به خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا گفت: وقتی که آمریکا از برجام در اردیبهشت سال 97 خارج شد اروپایی‌ها نامه‌ای رسمی به ایران ارسال کردند که در آن نامه 11 بند داشت و اشاره کرده بودند که ما این 11 بند یعنی تعهدات را پس از خروج آمریکا از برجام اجرا می‌کنیم چراکه اروپایی‌ها معتقد بودند، برجام را باید حفظ کرد ایران هم موافق بود. پرسش اصلی این است که کدام یک به تعهدات خود عمل نکردند؟ از این رو طرف اروپایی اجرا نکرد در حالی که ایران یک سال صبر کرد. 

او افزود: از این رو در نتیجه عملی نکردن تعهدات از سوی اروپا، ایران در اردیبهشت سال 98، تعهدات خود را کاهش داد بنابراین طرف ایرانی، 5 مرحله تعهدات خود را کاهش داد اما تاکید کرد که اگر آنها به تعهدات خود بازگردند، ایران هم به تعهدات خود باز می‌گردد از این رو باید گفت که توپ برجامی در زمین اروپایی‌ها است ابتدا آنها باید تعهدات خود را انجام دهند، پس از آن است که بازگشت ایران به تعهداتش باید، مطرح شود. 

اروپایی‌ها باید به تعهدات خود عمل کنند

این تحلیلگر مسائل بین المللی ادامه داد: اینکه گفته می‌شود برجام باید اصلاح شود زمانی باید مطرح شود که اروپایی‌ها تعهدات خود را اجرا کنند چون همین چیزی که با ایران توافق کردند را اجرا نکردند حال نباید انتظار داشته باشند که ایران بیاید، درباره توافقی جدید با آنها گفت و گو کند. بنابراین اروپایی‌ها باید به تعهدات خود عمل کنند در نتیجه وقتی اجرا شد، می‌توان در این باره که آیا برجام به اصلاح نیاز دارد یا خیر، گفت و گو کرد. 

بهشتی‌پور بیان کرد: در حال حاضر اروپایی‌ها باید نسبت به تعهدات خود به ایران پایبندی نشان دهند. روز گذشته هم اجلاس وزرای خارجه به صورت آنلاین برگزار شد، بعید می‌دانم ایران قبل از اینکه اروپایی‌ها تعهدات خود را اجرا کنند زیر بار یک اصلاحات جدید در برجام برود. 

این کارشناس مسائل هسته‌ای در پاسخ به این سوال که آیا اروپا تا زمان روی کارآمدن رسمی جو بایدن در کاخ سفید، واکنش قابل توجهی در ارتباط با ایران نشان خواهد داد یا خیر؟ گفت: اول بهمن بایدن روی کار می‌آید. فکر نمی‌کنم که پس از روی کارآمدن جو بایدن، تغییری حاصل شود باید آمریکا تعهدات خود را اجرایی کند؛ چون بازگشت به برجام به معنای اجرای تعهدات آمریکا است از این رو آمریکا باید به برجام بازگردد. به بیانی دیگر همانطور که ترامپ یک حکم داد و از اول اردیبهشت 97، تحریم‌ها را از حالت تعلیق درآورد و مجددا اجرا کرد، بایدن هم برعکس ترامپ، باید حکمی بدهد تا مجددا اجرای تحریم‌ها را به حالت تعلیق دربیاورد. از این رو آن زمان گشایشی حاصل می‌شود که درباره چگونگی اجرای برجام بنشینند و گفت و گو کنند. موضع ایران هم رسما این است که در چهارچوب برجام گفت و گو می‌کنیم نه غیر برجام. 

لغو تحریم های حقوق بشر زمانبر است

حسن بهشتی ‌پور در پاسخ به این سوال که برخورد بایدن با تحریم‌های ایجاد شده توسط ترامپ در دوران ریاست جمهوری‌اش علیه ایران چگونه خواهد بود؟ آیا می‌تواند این تحریم‌های جدید را تعلیق کند؟ عنوان کرد: اگر تحریم‌هایی که به ویژه در زمینه تروریسم و بحث نقض حقوق بشری وضع شده بخواهد لغو شود، بسیار زمانبر است. حال اگر بخواهد لغو شود رئیس جمهور آمریکا اختیاراتی دارد که اجرای این تحریم‌ها را می‌تواند به حالت تعلیق در آورد همانطور که در زمان اوباما انجام شد و به صورت 120 روز یک بار و 180 روز یک بار اعمال شد. ترامپ هم سه نوبت یعنی دو 120 روز  انجام داد و در نهایت از برجام خارج شد بنابراین رئیس جمهور آمریکا این اختیارات را دارد که قوانینی که خودش وضع کرده و یا مجلس وضع کرده را به حالت تعلیق دربیاورد. اما آن تحریم‌هایی که به دستور رئیس جمهور بوده است را می‌تواند، لغو کند اما آن قانونی که مربوط به کنگره بوده را نمی‌تواند لغو کند، بلکه می‌تواند اجرای آن را به حالت تعلیق دربیاورد.