گرانی در ایران بیداد می کند / افزایش دوباره قیمت

افزایش قیمت اقلام و کالاهای اساسی به طوری ادامه دارد که ‌سازمان برنامه بودجه میزان افزایش حقوق کارمندان را در سال 1401 تنها 10 درصد اعلام کرد. این اعلام نظر در شرایطی عنوان شده است که افزایش قیمت ها در بازار سرسام آور و تورم 45 تا 50 درصد است. به نظر می رسد سال آینده نه تنها شرایط سختی در انتظار کارگران و بازنشستگان باشد، بلکه کارمندان دولتی نیز به سختی می توانند از پس مایحتاج ضروری خود و افزایش قیمت ها برآیند. دیگر مساله افزایش قیمت خانه و خودرو نیست. مشکل تهیه ضروری ترین کالاهای اساسی یک خانواده است. شاید اگر چند سال پیش شنیده می شد که از یک طلا فروشی سرقت شده است جای تعجبی نداشت. اما در کمال ناباوری شب گذشته دو جوان در ایذه برای چند کیلو گوشت دست به سرقت مسلحانه زدند!

آمار رسمی نشان دهنده افزایش قیمت اقلام خوراکی تا سقف 255 درصد است که اغلب بالای 50 درصد و چند مورد نیز بیش از 100درصد گران شده‌اند. سایر کالاهای خوراکی بیش از 35 قلم بالای 50 درصد گران شده و 7 قلم نیز رشد بیش از 100درصدی دارد. روغن مایع  110.3 درصد، نوشابه 104، قارچ 100، گوجه فرنگی 119، نخود 111، کره 121.5 و هویج 255.4 درصد گران شد.

قیمت مسکن چقدر افزایش یافت؟

نرخ اجاره و قیمت مسکن امسال هم مانند سال های گذشته با افزایش چشمگیر مواجه شد. به طوری که طبق آخرین آمار بانک مرکزی قیمت متوسط مسکن در تهران طی یک سال با افزایش 34 درصدی به متری 30 میلیون و 970 هزار تومان رسیده است. همچنین طی ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد و تیرماه امسال افزایش قیمت مسکن به ترتیب، 91.7،‌ 69.7، 56.6 و 43.7 درصد بوده است. در مرداد ماه امسال تعداد معاملات آپارتمان‌ های مسکونی تهران به 505 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 8.4 درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل 39.4 درصد کاهش نشان می دهد. همچنین در ماه مورد گزارش، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌ های معاملات ملکی شهر تهران نسبت به ماه قبل 3.1 درصد افزایش را نشان می دهد. در میان مناطق 22 گانه شهر تهران بیشترین قیمت متوسط هر متر خانه 64 میلیون و 560 هزار تومان در منطقه یک و کمترین آن با 14میلیون و 410 هزار تومان در منطقه 18بوده است که هر یک از آنها با افزایش 22.2 درصدی در منطقه یک و 47.8 درصدی در منطقه 18 مواجه شده‌اند.

افزایش قیمت / از بازار سرسام آور اجاره چه خبر؟

درخصوص بازار اجاره نیز وضعیت چندان تفاوتی ندارد و نرخ اجاره بسیار نجومی است. به طوری که برای رهن کامل یک واحد معمولی در مرکز تهران باید بین 500 تا یک میلیارد تومان باتوجه به امکانات و متراژ خانه، پرداخت شود. در برخی آگهی ها نیز علاوه بر مبلغ رهن، مبالغ میلیونی بابت نرخ اجاره قید شده است. بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در مرداد امسال نشان دهنده رشدی معادل 37.8 و 41.2 درصد نسبت به ماه مشابه سال گذشته است. آنچه مسلم است این است که در این چند سال قیمت ها به طوری افزایش یافته است که تا دو سال گذشته با این مبالغ مردم می توانستند خانه دار شوند. تورم قیمت مسکن و اجاره در سال‌ های اخیر حتی در شرایطی که بازار در رکود به سر می برد، از طرفی باعث رشد سرسام‌ آور قیمت مسکن و از طرف دیگر کاهش قدرت و توان پرداخت رهن و اجاره توسط مستاجران را به همراه داشته است. پدیده ای که باعث شده ساکنین مناطق شمالی به مرکز شهر، ساکنین مرکز شهر به جنوب شهر و ساکنین محله های جنوب تهران به حومه و شهرهای اطراف مهاجرت کنند.

مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاورین املاک، در گفتگو با رکنا درخصوص بازار اجاره و تاثیر اقدامات دولت از جمله قانون خانه های خالی بر قیمت ها گفت: قانون خانه های خالی هیچ تاثیری بر قیمت اجاره بها در بازار نداشته است. زمانی که برای افزایش مبلغ اجاره خانه ها نرخ تعیین می کنند و می گویند 25 درصد، نرخ افزایش اجاره را از 55 تا 60 درصد در نظر بگیرید.

افزایش قیمت / قیمت خودرو در بازار چند؟

قیمت خودرو طی هفته های اخیر به شدت افزایش یافت. این در حالی است که حتی فعالان بازار هم نمی توانند به درستی وضعیت را تحلیل کنند و تنها دلیل اصلی آن را افزایش قیمت دلار عنوان می کنند. در هفته‌ای که گذشت قیمت خودرو های داخلی بیش از 6 میلیون تومان افزایش پیدا کرد. قیمت خودرو هایی که تولید آن بسیار محدود شده نیز بیش از 10میلیون تومان گرانتر شد. قیمت خودرو سمند، دنا، انواع 206 ها در بازار رشد قابل توجهی داشتند. اما در روزهای گذشته بازار کمی آرام گرفت.

روز گذشته «پژو 206 تیپ 2» تنها خودرویی بود که افت قیمت در بازار داشت و سایر محصولات ایران خودرو بدون تغییر در بازار عرضه شدند. با توجه به رصد بازار خودرو می توان گفت «پژو 206 تیپ 2» امروز با افت یک میلیونی در بازار عرضه شد و قیمت آن به 251 میلیون تومان رسید. با توجه به رصد بازار خودرو «پژو 206 تیپ 5» نیز در میان پرتیراژهای ایران خودرو روز گذشته تغییر قیمت نداشت و در بازار 288 میلیون تومان عرضه شد. از سوی دیگر امروز «پژو 206 تیپ 5» نیز به 288 میلیون تومان رسید.

رصد بازار خودرو نشان دهنده آن است که «سمندLX » نیز در بازار تغییری نداشت و قیمت آن به 242 میلیون تومان رسید. در این میان «سمند LX با موتورEF7 » هم بدون تغییر در بازار 259 میلیون تومان قیمت گذاری شد. اما در میان محصولات ایران خودرو امروز «سمند سورن پلاس» هم در بازار 310 میلیون تومان قیمت گذاری شد و تغییر قیمتی در بازار نداشت.

قیمت برنج به 50 هزار تومان رسید

افزایش قیمت برنج در ماه های اخیر باعث کم شدن قدرت خرید مردم برای این قلم مهم و اساسی شده است. به طوری که قیمت ها از 45 هزار تومان تا 50 هزار تومان نوسان دارد و در بهترین حالت شاید در برخی فروشگاه ها قیمت برنج 35 الی 40 هزار تومانی هم فروخته شود. برنج نیم‌ دانه که از پرفروش ترین برنج های بازار برای قشری است که از پس خرید برنج برنمی آیند نیز دیگر ارزان نیست و کیلویی 20 هزار تومان فروخته می شود. این گرانی ها باعث شده است که فروشنده و خریدار به خرید و فروش قسطی روی آورده اند.

تازه‌ترین گزارش مرکز آمار از متوسط قیمت اقلام خوراکی مردادماه نشان می‌دهد، برنج ایرانی بیشترین تورم ماهانه را در بخش نان و غلات به‌خود اختصاص داده است. براساس این گزارش، برنج ایرانی در فاصله تیرماه تا مردادماه ۳.۴ درصد رشد قیمت داشته و از متوسط قیمت ۳۷ هزار و ۳۶۰ تومان به ۳۸ هزار و ۶۴۰ تومان رسیده است. اما آنچه در این گزارش بیش از تورم ماهانه قابل توجه است، رقمی است که برای تورم سالانه این کالا محاسبه شده، براساس گزارش مرکز آمار، قیمت برنج درجه یک ایرانی در فاصله مرداد پارسال تا مرداد امسال ۴۲.۹ درصد افزایش یافته و قیمت به‌طور میانگین از ۲۷ هزار تومان به ۳۸ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است. میانگین قیمت ۴۰ هزار تومان برای هر کیلو برنج ایرانی در شرایطی به روال عادی بازار تبدیل شده که متوسط قیمت برنج خارجی در مردادماه امسال ۲۵ هزار و ۱۰۰ تومان بوده است.

پیش‌ از این برنج خارجی به‌دلیل قیمت مناسب مورد استقبال بیش از ۶ دهک درآمدی جامعه بود، ولی جهش سه‌برابری قیمت آن در سال گذشته دسترسی به این جایگزین به‌صرفه را هم مشکل‌ کرد. براساس آمار انجمن واردکنندگان برنج، پارسال ۸۵۰ هزار تن برنج وارد کشور شد که در مقایسه با آمار یک‌ میلیون‌ و ۲۰۰ هزار تنی سال‌های قبل تقریبا 30 درصد کاهش یافت. واردکنندگان می‌گویند، این موضوع نشان می‌دهد مصرف برنج خارجی در طول سال گذشته به نصف کاهش یافته است.

افزایش 255 درصدی قیمت هویج نسبت به سال گذشته

مرکز آمار در گزارشی اعلام کرد در میان مواد خوراکی، بیشترین تغییر قیمت نسبت به ماه قبل، به "هویج" و "پرتقال" بازمی‌گردد؛ "هویج" ۷۰.۵ درصد و "پرتقال" ۳۹.۵ درصد افزایش قیمت را ثبت کردند.همچنین "لیمو­ترش" با ١٤.١ درصد و "هندوانه" با  ٩.٨ درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌­اند.

همچنین بیشترین افزایش قیمت مواد خوراکی این ماه نسبت به ماه مشابه سال گذشته، باز هم متعلق به هویج با افزایشی بیش از ۲۵۵درصد است؛ رتبه دوم نیز برای کره پاستوریزه با افزایشی ۱۲۱درصدی است.

در گروه گوشت قرمز، سفید و فراورده‌های آن، "ماهی قزل آلا" با ٨,٩ درصد ،"مرغ ماشینی" با ٧.٢ درصد و "گوشت گاو یا گوساله" با ٦.٦ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.

در سال 90 سرانه مصرف گوشت برای هر نفر ۱۳ کیلوگرم بود که بر اساس داده‌های رسمی سرانه مصرف گوشت در سال ۹۹ به ۷ کیلوگرم رسیده و پیش‌بینی می‌شود در سال جاری به ۶ کیلوگرم کاهش یابد. طی ۱۰ سال سرانه مصرف این کالا ۴۶ درصد افت داشته است. اما سایر کالاها نیز افت محسوسی در مصرف داشته‌اند. به عنوان مثال آبزیان نیز از ۴ کیلوگرم در سال ۹۰ به ۲ کیلوگرم در سال ۹۹ رسیده‌اند؛ کاهش ۵۰ درصدی. البته که کاهش سرانه مصرف تنها به محصولات گوشتی محدود نمی‌شود و لبنیات را نیز دربرمی‌گیرد. بر اساس گزارش مرکز آمار سرانه مصرف لبنیات در سال ۹۰ معادل ۱۲۷ کیلوگرم بود که در سال ۹۹ به ۱۰۶ کیلوگرم کاهش یافت. کاوه زرگران، رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران بر این باور است که کاهش‌های شدید در سرانه مصرف مواد خوراکی آن هم در یک دهه، زنگ خطر جدی را برای امنیت غذایی کشور به صدا درآورده است.

نان و غلات

در این گروه، اقلام «برنج ایرانی درجه یک» با ۳.۴ درصد، «شیرینی خشک» و «رشته آش» با ۲.۵ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.

بر اساس گزارش جدید سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، در چهار ماهه نخست امسال عمده گزارشات مردمی در بخش کالایی، مربوط به عرضه نان، مرغ و در بخش خدمات، مربوط به تعمیر خودروهای سبک و رستوران‌ها و غالباً در زمینه گرانفروشی و درج نشدن قیمت بوده است.

قیمت گوشت، مرغ و ماهی

هر کیلوگرم گوشت گوساله و گوشت گوسفندی نیز در بازه زمانی یک ساله به ترتیب 49.9 درصد و 34.4 درصد افزایش قیمت داشته است. گوشت مرغ تازه نیز از هر کیلوگرم 167 هزار و 804 ریال در تیر ماه 99 با 57.6 درصد افزایش در تیر ماه امسال به 264 هزار و 477 ریال رسیده است.

در این گروه، اقلام «ماهی قزل آلا» با ۸.۹ درصد، «مرغ ماشینی» با ۷.۲ درصد و «گوشت گاو یا گوساله» با ۶.۶ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.

قیمت جوجه یک روزه گوشتی به حدود 11 هزار تومان افزایش یافت. با این افزایش چشمگیر نگرانی ها برای افزایش قیمت مرغ در ماه های آتی بالا رفته است. البته با توجه به کاهش تولید جوجه یک روزه در ماه های گذشته این مسأله قابل پیش بینی بود. به گفته کارشناسان در سال 1400 حدود 200 میلیون قطعه جوجه یک روزه کمبود داریم و جوجه‌ریزی در واحدهای مرغ مادر طی سال گذشته کاهش بسیار زیادی داشته و بویژه در ماه‌های مهر و آبان سال قبل میزان جوجه‌ریزی در واحدهای مرغ مادر کاهش چشمگیری داشته است. در ١٠ سال گذشته، این کمترین میزان جوجه‌ریزی سالیانه بوده که در واحدهای مرغ مادر اتفاق افتاده است.ارزیابی وضعیت تولید نشان می‌دهد که ما تا تابستان ١۴٠١ در زمینه تولید جوجه یک روزه و به تبع آن تولید مرغ مشکل خواهیم داشت.

لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن

در این گروه، بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «تخم مرغ ماشینی» با ۸.۹ درصد، «ماست پاستوریزه» با ۵.۶ درصد و «شیر پاستوریزه» با ۵.۴ درصد بوده است. همچنین در این گروه «روغن نباتی جامد» با ۲.۳ درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته است.

از میوه و سبزیجات تا حبوبات و خشکبار

در این گروه، بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «پرتقال» با ۳۹.۵ درصد و «سیب» با ۸.۲ درصد می‌باشد. همچنین در این گروه «لیموترش» با ۱۴.۱ درصد و «هندوانه» با ۹.۸ درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته اند.

در این گروه، بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «هویج فرنگی» با ۷۰.۵ درصد، «قارچ» با ۱۴.۷ درصد و «گوجه فرنگی» با ۹.۹ درصد می‌باشد. همچنین در این گروه «سیب زمینی» با ۴.۹ درصد و «بادمجان» با ۴.۱ درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته اند.

قیمت شکر بیش از 61 درصد افزایش یافت

شکر سفید که در تیر ماه سال گذشته هر کیلوگرم آن به قیمت 83 هزار و 31 ریال بوده در تیر ماه امسال به 134 هزار و 154ریال افزایش یافته است و به این ترتیب قیمت این محصول 61.6 درصد افزایش داشته است.

نوشابه گازدار و سس مایونز

در این گروه، بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «سس مایونز» با 6.5 درصد و «نوشابه گازدار» با 5.9 درصد است.