توافق برجام برای انتخابات + جزئیات
در مذاکرات وین توافق شده است که تحریمها به دو دسته فردی و موضوعی تقسیم شوند و در گام اول تحریمهای موضوعی برداشته شود.
بر اساس برجام ایران موافقت کردهاست که اورانیوم را بیش از ۳٫۶۷درصد غنیسازی نکند یا تأسیسات غنیسازی اورانیوم جدید یا رآکتور آبسنگین جدیدی را نسازد. بر اساس توافق برجام ، ایران ذخایر اورانیم غنی شده متوسط خودش را پاکسازی خواهد کرد و ذخیرهسازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع میکند. در نتیجه توافقنامه برجام که تاییدیه پایدار متعهدین آن را به همراه دارد، ایران از تحریمهای علیه ایران شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده (تحریمهای ثانویه) بیرون خواهد آمد. برجام در راستای توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران و به دنبال تفاهم هستهای لوزان، در سهشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ (چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به علاوه آلمان) بسته شد.در مورد بازگشت به برجام نظرات مختلفی وجود دارد
توافق برجام با همه معایب و مزایایی که منتقدان و حامیانش بر میشمارند، یک باگ بزرگ داشت و درواقع توافقی بود که با یک حزب در آمریکا صورت پذیرفته بود و با استفاده از حربه فیلیباستر در سنا به تصویب رسید. اینک اما به نظر میرسد که دو طرف با مطالبات بیشتر و ملاحظات خاص گام به مذاکرات اتریش نهادند. از سوی دیگر دولتهای چین، روسیه، فرانسه، انگلیس نیز هرکدام مطالبات خاستگاه سیاسی دولت متبوع خود و برخی از دولتهای خاورمیانهای را نمایندگی میکنند و بدیهی است که در این توافق امتیازات بیشتری نسبت به گذشته میان طرفین رد و بدل شود. با این حال به نظر میرسد ایالات متحده مایل است با حفظ تحریم اشخاص، رژیم تحریمها را همچنان حفظ کند و در برابر احتمال افزایش غنیسازی اورانیوم توسط ایران، از این کانال تحریمی به مثابه مکانیسم اسنپ بک برای بازگشت سایر تحریمها بهره بگیرد.
جزئیات برجام در انتخابات
با این حال به نظر میرسد که تا پیش از انتخابات در ایران، توافقی برای عبور از تحریمها صورت خواهد پذیرفت و طرفین دیگر امکان کمتری برای مانعتراشی بر سر راه توافق دارند. زیرا در نهایت این آمریکاست که از برجام خارج شده و باید به این مکانیسم دوباره تن بدهد و سایر اعضا همچنان مکلف به عضویت در این پیمان هستند. فارغ از امکانسنجی نتایج کشمکشهای سیاسی و ژئوپلیتیک، در صورت توافق ایران از چه مزایایی به شکل فوریتی برخوردار خواهد شد؟
تحریمهای کشتیرانی، بانکی، بیمهای، بازارهای مالی، U_turn و سوئیفت، ابرارایانهها، نفت و گاز پتروشیمی، فلزات سنگین و طلا و نقره، اموال بلوکه شده ایران و مطالبات بانک مرکزی و وزارت نفت و نهادهای دولتی تحت تحریم، از ضرب تحریمها خارج خواهند شد. بدیهی است که با لغو تحریم کشتیرانی، بنادر کشور به جهت واردات و صادرات کالا دیگر با مشکلاتی نظیر رکود، خرید حق پرچم، پهلوگیری طولانی مدت کشتیها نفتکشها مواجه نخواهند شد و لاینرها و نفتکشهای بینالمللی در بنادر و اسکلههای ایران پهلو خواهند گرفت.
از لغو تحریمها چه چیزی عاید ایران میشود؟
همچنین در حوزه بانک و بیمه، با لغو تحریمها، امکان اتصال مجدد به یوترن و سوئیفت برقرار خواهد شد و این به معنای امکان نقل و انتقال امن و معتبر پول در نظام بانکی بینالمللی خواهد بود. تحریم بیمه که در عمل به معنای ایزولاسیون تجاری یک کشور است، هنگامی که رخ میدهد دیگر هیچ کشور یا شرکتی امکان صادرات و یا واردات کالا به مقصد کشور تحریم شده ندارد و لغو این تحریمها علاوه بر رونق گرفتن صنعت بیمه کشور، باعث افزایش صادرات و واردات کالا خواهد شد. همچنین لغو تحریم نفت و گاز و پتروشیمی به عنوان منابع اصلی ورود ارز به کشور، تاثیر شایانی بر کاهش قیمت دلار خواهد داشت و همچنین باعث بازیابی جایگاه ایران به عنوان یکی از قطبهای انرژی در منطقه خواهد شد. پس از عبور از این تاثیرات کوتاه مدت و روانی ولی بسیار مهم بر اقتصاد ایران، کشور برای بهرهمندی از تکنولوژی و سرمایهگذاری خارجی نیاز به اصلاح ساختارهای اقتصادی کهنه و ناکارآمد دولتی دارد.