جستجو
کد خبر : 26360 /

سهام عدالت | زمان واریز سود سهام عدالت | فروش سهام عدالت

دریافت وام با کارت یارانه و سهام عدالت موضوعی است که همواره در طول چند سال اخیر مطرح شده است. اما هر بار که یارانه بگیران یا دارندگان سهام عدالت به بانک‌ها مراجعه کرده اند، با خلاف این موضوع مواجه شده اند.

جاماندگان سهام عدالت تا پایان سال صاحب سهام می شوند. سهام عدالت به افراد تحت پوشش اعطا می شود. به افراد معمولی سهام عدالت تعلق نمی گیرد. شرایط ثبت نام سهام عدالت را در این خبر می خوانید. مرحله دوم واریز سود سهام عدالت تا آخر سال واریز می شود. آخرین خبر درباره سهام عدالت را اینجا بخوانید.

در طول یک هفته اخیر نیز برخی رسانه‌های داخلی مدعی پرداخت وام ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومانی با وثیقه گذاشتن کارت یارانه و سهام عدالت شده اند. اما در این میان برخی یارانه بگیران در شبکه‌های اجتماعی پیام‌های منتشر کرده اند که نشان می‌دهد آن‌ها به بانک‌ها مراجعه کرده اند، اما خبری از وام با وثیقه کارت یارانه و برگه سهام عدالت نبوده است.
البته رئیس بانک مرکزی به تازگی گفته است که مردم می‌توانند با وثیقه گذاشتن کارت یارانه و سهام عدالت می‌توانند وام دریافت کنند.
 
فرزین همچنین معتقد است که در سال گذشته نیز یارانه بگیران و سهامداران عدالت نیز می‌توانستند با کارت یارانه و سهام عدالت وام بگیرند. اما همه چیز به میزان وام درخواستی آن‌ها بستگی داشته و دارد.
 
علاوه بر این رئیس بانک مرکزی اعلام کرده است که پرداخت وام با کارت یارانه و سهام عدالت به بانک‌های خصوصی و دولتی ابلاغ شده است. اما آنطور که از حرف‌های فرزین پیداست، تنها بانک‌های دولتی زیر بار مصوبه رفته اند.

ماجرای ۲۰ میلیون جامانده سهام عدالت چه بود؟

در هر حال دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. با این حال برخی نماینده های مجلس همچنان قول تخصیص سهام عدالت به جاماندگان را می‌دادند و آمارهای مختلفی نیز از جاماندگان ارائه می‌شد و در نهایت نیز زمزمه های یک جامعه آماری ۲۰ میلیون نفری نیز به گوش رسید.

در این راستا اعلام شد که سال ها قبل که فرایند ثبت نام سهام عدالت صورت گرفت، عده ای بودند که سهام عدالت برایشان صادر شده بود اما دستگاه مرتبطه دعوت نامه را به موقع به دست این افراد نرساند. به گفته علی اکبر حیدری، سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت، جمعیت افرادی که کارت دریافت کرده اند بین یک میلیون و ۸۰۰ هزار تا دو میلیون نفر است و مجموع افرادی که کارت و دعوت نامه دریافت کرده اند اما مراحل قانونی را طی نکرده اند نیز نزدیک به دو میلیون نفر است. بنابراین تعداد افرادی که دعوت نامه به دستشان رسیده است و افرادی که دعوت نامه برایشان صادر شده است اما به دستشان نرسیده است چهار میلیون نفر است.

حیدری همچنین درمورد گروه دوم جاماندگان توضیح داده بود: گروه دوم افرادی هستند که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت قبل به عنوان شش دهک پایین درامدی جامعه شناخته شدند و سهام عدالت دریافت نکرده اند. در بین این افراد مشمولین نهادهای حمایتی شامل کمیته امداد و بهزیستی، روستانشینان، کارگران شاغل در کارخانه ها، کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی، کارگران فصلی و ساختمانی و... قرار دارند. تعداد گروه دوم نزدیک به ۱۶ میلیون نفر است. بنابراین با توجه به اینکه ۱۶ میلیون نفر به اذعان دستگاه های دولتی جزو شش دهک پایینی جامعه بودند اما سهام عدالت دریافت نکردند و چهار میلیون نفر هم در مراحل شناسایی قرار داشتند اما سهام عدالت دریافت نکردند، مجموع جاماندگان سهام عدالت بلکه مستحق دریافت این سهام هستند ۲۰ میلیون نفر می‌شود.

راهکار مجلس برای تعیین تکلیف جاماندگان

در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، در مصوبه ای راهکاری برای تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در سال ۱۴۰۱ مشخص کردند.  طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شد از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵ خردادماه ۱۳۸۷ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، نسبت به واگذاری سهام عدالت به مددجویان جامانده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و تمامی افرادی که از سهام عدالت برخوردار نشده اند اقدام کند.  

پس از آن محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد که برآورد این است حدود ۲۰ میلیون نفر در کشور سهام عدالت ندارند که در کمیسیون اقتصادی طرح را تصویب کردیم بنده به رییس جمهور نامه دادم و توافقات اولیه انجام و در بودجه امسال تصویب شد و دولت کلیات آن را پذیرفته و براین اساس کسانی که مشمول باشند، در سال جاری سهام عدالت دریافت می‌کنند.

سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جامانده شناسایی شدند

در نهایت خردادماه سال گذشته بود که رئیس سازمان خصوصی سازی از شناسایی جاماندگان سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی خبر داد و افزود: حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده اند، این فاراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و همچنین سه دهک ایثارگران هستند. بر این اساس و در آذرماه همان سال با تصویب نامه هیات وزیران افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند، میزان سهامی که به این افراد اختصاص خواهد یافت و نام شرکت‌هایی که سهام خود را به جاماندگان تخصیص می‌دهند، مشخص و قرار شد به هر جامانده ۱۰ میلیون تومان سهام عدالت تخصیص داده شود. در این تصویب‌نامه اسامی شرکت‌هایی که قرار بود سهام ان‌ها به جاماندگان تخصیص داده شود نیز مشخص شد که شامل بخشی از سهام بانک تجارت، بانک صادرات، بانک ملت، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و صنایع پتروشیمی خلیج فارس می‌شد.

بروز چالش، اعلام موفقیت، منتفی شد!

اما اواخر دی ماه سال ۱۴۰۱ بود که رئیس سازمان خصوصی‌سازی به ایسنا اعلام کرد: در واگذاری سهام عدالت به جاماندگان طور کلی دو ایراد وجود داشت، نخست آنکه مرجع تصویب باید شورای عالی سیاست اصل ۴۴ باشد نه هیات وزیران. دوم آنکه سهام باید به صورت غیرمستقیم به مشمولان داده شود نه به صورت مستقیم. البته به هر دو ایراد پاسخ داده شد و معاونت حقوقی درحال پیگیری است، امیدوارم مورد قبول هیات تطبیق مجلس قرار بگیرد و اجازه دهند در پایان سال واگذاری را انجام دهیم.

درحالی که سید احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی در نیمه دوم اسفند سال گذشته اعلام کرد که با مصوبه شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، هموطنان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که فاقد سهام عدالت بودند (حدود ۳.۵ میلیون نفر) در روزهای آتی مالک سهام عدالت خواهند شد"، در روزهای پایانی سال مذکور شاهد منتفی شدن تخصیص سهام عدالت به جاماندگان بودیم.

قربان‌زاده دلیل موضوع مذکور را اینطور شرح داد: امروز هم با واگذاری هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه اصفهان و ملی مس ایران به جاماندگان سهام عدالت موافقت نشد و در نتیجه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان منتفی شد. تخصیص سهام عدالت به جاماندگان تکلیف بودجه سال جاری بود و فعلا مشخص نیست در بودجه سال آینده چه تصمیمی در این مورد گرفته شود. اما در سال جاری به دلیل  مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری با پرتفوی این موضوع به نتیجه نرسید.

با این حال ششم فروردین ماه سال جاری معاون اول رئیس جمهور اختصاص سهام عدالت به هر یک از مشمولان به ارزش حداکثر ۱۰۰ میلیون ریال را ابلاغ کرد و اعلام شد که این سهام از محل سهام دولت در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات اختصاص خواهد یافت.

درحالی که به نظر می‌رسید تخصیص سهام عدالت به جاماندگان قطعی شده است، تنها دو روز بعد از خبر مذکور، رئیس سازمان خصوصی سازی از درخواست لغو تصویب‌نامه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان خبر داد. قربان‌زاده درمورد دلیل این درخواست توضیح داد: حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند که این موضوع به ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد، درحالی که طبق تصویب‌نامه هیات وزیران قرار است دو درصد سهام بانک ملت، سه  درصد از سهام بانک تجارت و ۲.۷ درصد سهام بانک صادرات مشمول این واگذاری شوند و باید گفت منابع در نظر گرفته شده، منابع مورد نیاز را پوشش نمی‌دهد.

مجلس دوباره دولت را مکلف کرده است

با این حال نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بررسی بودجه سال جاری دولت را موظف کردند تا از محل تعیین شده در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام کند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل کشور، بند الحاقی ۶ تبصره ۲ این لایحه را به شرح زیر تصویب کردند:

«نسبت به واگذاری سهام عدالت به کلیه جاماندگان مشمول دریافت این سهام اقدام نموده و گزارش اجرای این بند هر سه ماه یک بار توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی به کمیسیون‌های اقتصادی و اجتماعی مجلس شورای اسلامی ارسال نماید.»

انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث بنا بود در سال گذشته تعیین تکلیف شود، اما به نتیجه نرسید که رئیس سازمان بورس در آخرین نشست خبری خود از سازو کاری جدید برای تعیین تکلیف آن خبر داده است.

سامانه انتقال سهام  عدالت متوفیان به وراث که در سال گذشته اخباری زیادی مبنی بر زمان راه اندازی آن نقل قول شد، در آخرین وعده‌ها بنا بود از شهریور ۱۴۰۱ به سمت اجرایی شدن حرکت کند.

در ۶ اسفند ۱۴۰۰ آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی گفته بود: برای انتقال قهری سهام عدالت به زیرساخت‌های متفاوتی نیاز است که به دلیل پیچیدگی‌های آن، قدری راه‌اندازی سامانه مربوطه طولانی شد که امیدواریم ظرف ۶ ماه آینده (شهریور ۱۴۰۱) به بهره‌برداری برسد.

سامانه ای که در شهریور ۱۴۰۱ هم آماده نشد و باشگاه خبرنگاران جوان در ۳۰ مهر ۱۴۰۱ برای پیگیری بیشتر به سراغ قائم مقام مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی آقای ابوترابی رفت و او در این زمینه بیان کرد: در خصوص سامانه انتقال سهام عدالت به وراث باید گفت این سامانه دو بخش دارد. بخش اول که باید یک سری زیر ساخت‌ها در قسمت فناوری اطلاعات آماده می‌شد که همکاران من در شرکت سپرده گذاری در حال تلاش هستند. اما یک بخش دیگر از این پروژه خارج از حیطه اختیارات سپرده گذاری مرکزی است.

او در ادامه افزود: قوه قضاییه باید به سپرده گذاری یک سرویسی ارائه کند که در آن متوفیان را مشخص و اطلاعات را به ما دهد تا ما بتوانیم بر اساس گواهی انحصار وراثتی که قوه قضائیه اعلام می‌کند و زیر ساخت‌های سرویسی که به ما می‌دهند موارد را اجرایی کنیم. پیگیر این موضوع هستیم و این مورد یکی از خواسته‌های خود مسئولان بازار سرمایه و سپرده گذاری مرکزی است.

اما جامعه آماری وراث چقدر است؟ بر اساس آخرین مصاحبه‌های اعلامی بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مشمولان سهام عدالت در سال‌های گذشته فوت شده اند که اگر برای هر فوت شده میانگین ۴ وارث را در نظر گرفت بیش از ۱۴ میلیون نفر در برگیری وجود دارد.

انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث

همچنان که راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث در هاله‌ای از ابهام بود، در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ آقای محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه درباره اطلاعات فردی متوفیان سهامدار سامانه سهام عدالت به صورت الکترونیکی مطرح کرد: سازمان ثبت احوال کشور این خدمت را ارائه می‌دهد و اطلاعات متوفیان را به صورت برخط در اختیار دارد.

او افزود: ما داده‌های خدمت انحصار ورثه را در اختیار سازمان بورس قرار داده ایم تا سهام عدالت متوفیان را به خانواده‌های آن‌ها منتقل کنند. این داده‌ها به صورت وب سرویس در اختیار سازمان بورس قرار گرفته و این سازمان می‌تواند در سامانه‌های خود استفاده کند.

اما برخلاف گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه مبنی بر اعطای کامل اطلاعات فوت شدگان به سازمان بورس به علت انجام فرآیند انحصار وراثت به شکل دستی تحویل آمار فوت شدگان به طور کامل انجام نشده است که در همین رابطه آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی در گفت و گو با رسانه ملی گفت: فوتی‌ها از سال ۱۳۸۵ بودند از سال ۹۷ به قبل تنها عکس انحصار وراثت مبتنی بر سرویس به سازمان داده شده است و سال ۹۷ به بعد عملا تعداد متوفیان را کاور (پوشش) نمی‌کند.

تصمیم جدید برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث

البته لازم به ذکر است مطرح شده که هم اکنون دفاتر پیشخوان قضایی در حال تکمیل اطلاعات فوت شدگان هستند. اما برای سرعت بخشیدن به روند راه اندازی سامانه انتقال سهام متوفیان به وراث، سازمان بورس زیر ساخت فنی را مجدد تغییر داده و طرحی دیگر در شورای عالی بورس مطرح کرده است که در همین رابطه آقای عشقی رئیس سازمان بورس می‌گوید: مصوب شد تقسیم بندی سهام عدالت بر مبنای گواهی انحصار وراثت از طریق شعب کارگزاری انجام شود.

حالا بر مبنای این طرح جدید شرکت سپرده گذاری باید زیر ساختی برای شرکت‌های کارگزاری تهیه تا این شرکت‌ها اقدامات لازم و مشخص را انجام دهند.

بنابر این پس از اعطای اطلاعات توسط قوه قضائیه و فراهم شدن زیر ساخت‌ها توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی باید منتطر اجرایی شدن سامانه انتقال سهام به وراث باشیم؛ سامانه ای که رئیس سازمان بورس آقای عشقی در خصوص زمان احتمالی عملیاتی شدن فرآیند آن در آخرین نشست خبری خود در اسفند ۱۴۰۱ می‌گوید: این موضوع حداکثر تا ۲ الی ۳ ماه آینده قطعی می شود و این انتقال‌های قهری می‌تواند صورت گیرد.

حالا باید منتظر ماند و دید آیا سرانجام راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث عملیاتی خواهد شد؟ یا همچنان بنا است راه اندازی آن به زمان های دیگری موکول شود.

اعطای سهام عدالت به جاماندگان از جمله مواردی بود که در سال گذشته بارها از آن نقل قول های مختلفی منتشر شد.در سال ۸۴ پس از تصویب و اجرایی شدن طرح سهام عدالت تعدادی از افراد به دلایل مختلف از ثبت نام و دریافت این سهام جا ماندند، جاماندگان سهامی که بیش از ۱۵ سال منتظر دریافت سهامی که نام عدالت را با خود به همراه دارند هستند.

اعطای سهامی که قانون هم بر آن تاکید کرده و بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴ به واگذاری سهام به طبقات مختلف مردم اشاره دارد و همواره در دولت های مختلف اعطای سهام به جاماندگان مطرح می شد اما به دلایل مختلف  تاکنون هرگز عملیاتی نشده است.

دولت سیزدهم نیز پس از سرکار آمدن، طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان را در دستور کار خود قرار داد. بر همین اساس رئیس جمهور آقای ابراهیم رئیسی موافقت خود برای اعطای سهام عدالت را اعلام کرد و موضوع را به سازمان برنامه و بودجه جهت تامین منابع ارجاع داد.

در نهایت نیز پس از گذشت ۱۰ ماه از تصویب طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان در لایحه بودجه، در مهر ۱۴۰۱ مصوبه تخصیص این سهام به جاماندگان به تصویب هیئت دولت رسید و بالاخره ۱۳ آذر طبق تصویب‌نامه هیئت وزیران با معرفی افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند، جزئیات واگذاری این سهام اعلام و ابلاغ شد.

اما پس از ابلاغ این طرح در آذر اشکالاتی به آن وارد شد که در همین زمینه آقای حسین قربان زاده رئیس سازمان خصوصی سازی گفته بود: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان در قانون بودجه پیش‌بینی شده است، البته پرتفوی این سهام به اصلاحیه نیاز دارد که متن اصلاحیه به دولت ارسال شده و بررسی آن در نوبت است. این اصلاحیه درمورد تغییر برخی شرکت‌ها در پرتفوی سهام است که باید در هیئت دولت بررسی و تصویب شود.

بعد از این گفت و گو در ۲۳ بهمن آقای حسین قربان زاده رئیس سازمان خصوصی سازی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص زمان اعطای سهام عدالت به جاماندگان و این که آیا تا پایان سال ۱۴۰۱ اعطای سهام نهایی خواهد شد؟ گفت: در این زمینه هیئت تطبیق مجلس ایراداتی را گرفته و با ایراد هیئت تطبیق مجلس عملا آیین نامه ای که هیئت وزیران تصویب کرده باید به تصویب شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ برسد، در غیر این صورت امکان تخصیص سهام وجود ندارد.

او در ادامه افزود: اگر جلسه شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ که از سه قوه در آن عضو هستند (که البته امسال تنها یکبار جلسه آن‌ها تشکیل شده است) تا پایان سال تشکیل شود و فرصتی اگر باقی بماند امکان تخصیص سهام عدالت به جاماندگان وجود دارد.

پس از آن باشگاه خبرنگاران جوان برای پیگیری اعطای سهام عدالت به جاماندگان در ۱۴ اسفند از آقای  احسان خاندوزی در این زمینه پرسش کرد  و  گفت: با توجه به نظری که هیئت تطبیق مصوبات مجلس ابراز کرد مبنی بر این که حتما باید در شورای عالی اصل ۴۴ تصمیم گیری شود، از آقای رئیس جمهور وقت خواستیم که به امید خدا در شورای اصل ۴۴ تصمیم گیری شود که بتوانیم تا پایان اسفند آن را به عنوان مصوبه قطعی امسال داشته باشیم.

در نهایت نیز در ۱۶ اسفند آقای احسان خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی در توئیتر خود نوشت: با مصوبه  شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، هموطنان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که فاقد سهام عدالت بودند (حدود ۳.۵ میلیون نفر) در روز‌های آینده مالک سهام عدالت خواهند شد.

در حالی که جاماندگان سهام عدالت چشم انداز اعلام نهایی در این زمینه بودند آقای قربان زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی ۲۸ اسفند در صفحه شخصی خود نوشت: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان، تکلیف بودجه امسال بود و فعلا مشخص نیست در بودجه سال آینده چه تصمیمی در این مورد گرفته شود. اما امسال(۱۴۰۱)به دلیل مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری با پرتفوی مربوطه، این موضوع به نتیجه نرسید.

سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث که در سال گذشته اخباری زیادی مبنی بر زمان راه اندازی آن نقل قول شد، در آخرین وعده‌ها بنا بود از شهریور ۱۴۰۱ به سمت اجرایی شدن حرکت کند.

در ۶ اسفند ۱۴۰۰ آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی گفته بود: برای انتقال قهری سهام عدالت به زیرساخت‌های متفاوتی نیاز است که به دلیل پیچیدگی‌های آن، قدری راه‌اندازی سامانه مربوطه طولانی شد که امیدواریم ظرف ۶ ماه آینده (شهریور ۱۴۰۱) به بهره‌برداری برسد.

سامانه ای که در شهریور ۱۴۰۱ هم آماده نشد و باشگاه خبرنگاران جوان در ۳۰ مهر ۱۴۰۱ برای پیگیری بیشتر به سراغ قائم مقام مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی آقای ابوترابی رفت و او در این زمینه بیان کرد: در خصوص سامانه انتقال سهام عدالت به وراث باید گفت این سامانه دو بخش دارد. بخش اول که باید یک سری زیر ساخت‌ها در قسمت فناوری اطلاعات آماده می‌شد که همکاران من در شرکت سپرده گذاری در حال تلاش هستند. اما یک بخش دیگر از این پروژه خارج از حیطه اختیارات سپرده گذاری مرکزی است.

او در ادامه افزود: قوه قضاییه باید به سپرده گذاری یک سرویسی ارائه کند که در آن متوفیان را مشخص و اطلاعات را به ما دهد تا ما بتوانیم بر اساس گواهی انحصار وراثتی که قوه قضائیه اعلام می‌کند و زیر ساخت‌های سرویسی که به ما می‌دهند موارد را اجرایی کنیم. پیگیر این موضوع هستیم و این مورد یکی از خواسته‌های خود مسئولان بازار سرمایه و سپرده گذاری مرکزی است.

اما جامعه آماری وراث چقدر است؟ بر اساس آخرین مصاحبه‌های اعلامی بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مشمولان سهام عدالت در سال‌های گذشته فوت شده اند که اگر برای هر فوت شده میانگین ۴ وارث را در نظر گرفت بیش از ۱۴ میلیون نفر در برگیری وجود دارد.

همچنان که راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت به وراث در هاله‌ای از ابهام بود، در ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ آقای محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه درباره اطلاعات فردی متوفیان سهامدار سامانه سهام عدالت به صورت الکترونیکی مطرح کرد: سازمان ثبت احوال کشور این خدمت را ارائه می‌دهد و اطلاعات متوفیان را به صورت برخط در اختیار دارد.

او افزود: ما داده‌های خدمت انحصار ورثه را در اختیار سازمان بورس قرار داده ایم تا سهام عدالت متوفیان را به خانواده‌های آن‌ها منتقل کنند. این داده‌ها به صورت وب سرویس در اختیار سازمان بورس قرار گرفته و این سازمان می‌تواند در سامانه‌های خود استفاده کند.

اما برخلاف گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه مبنی بر اعطای کامل اطلاعات فوت شدگان به سازمان بورس به علت انجام فرآیند انحصار وراثت به شکل دستی تحویل آمار فوت شدگان به طور کامل انجام نشده است که در همین رابطه آقای باغستانی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی در گفت و گو با رسانه ملی گفت: فوتی‌ها از سال ۱۳۸۵ بودند از سال ۹۷ به قبل تنها عکس انحصار وراثت مبتنی بر سرویس به سازمان داده شده است و سال ۹۷ به بعد عملا تعداد متوفیان را کاور (پوشش) نمی‌کند.

تصمیم جدید برای انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث

البته لازم به ذکر است مطرح شده که هم اکنون دفاتر پیشخوان قضایی در حال تکمیل اطلاعات فوت شدگان هستند. اما برای سرعت بخشیدن به روند راه اندازی سامانه انتقال سهام متوفیان به وراث، سازمان بورس زیر ساخت فنی را مجدد تغییر داده و طرحی دیگر در شورای عالی بورس مطرح کرده است که در همین رابطه آقای عشقی رئیس سازمان بورس می‌گوید: مصوب شد تقسیم بندی سهام عدالت بر مبنای گواهی انحصار وراثت از طریق شعب کارگزاری انجام شود.

حالا بر مبنای این طرح جدید شرکت سپرده گذاری باید زیر ساختی برای شرکت‌های کارگزاری تهیه تا این شرکت‌ها اقدامات لازم و مشخص را انجام دهند.

بنابر این پس از اعطای اطلاعات توسط قوه قضائیه و فراهم شدن زیر ساخت‌ها توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی باید منتطر اجرایی شدن سامانه انتقال سهام به وراث باشیم؛ سامانه ای که رئیس سازمان بورس آقای عشقی در خصوص زمان احتمالی عملیاتی شدن فرآیند آن در آخرین نشست خبری خود در اسفند ۱۴۰۱ می‌گوید: این موضوع حداکثر تا ۲ الی ۳ ماه آینده قطعی می شود و این انتقال‌های قهری می‌تواند صورت گیرد.

حالا باید منتظر ماند و دید آیا سرانجام راه اندازی سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث عملیاتی خواهد شد؟ یا همچنان بنا است راه اندازی آن به زمان های دیگری موکول شود.