بحرانی شدن وضعیت بدهی بانک ها

بدهی بانک‌های تجار دولتی به بانک مرکزی 460 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

 افزایش حجم نقدینگی و تورم باعث شده تا میزان بدهی بانک‌ها به دولت افزایش یابد و بانک‌ها با کسری منابع مواجه شوند.

 کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: بدهی بانک‌های تجار دولتی به بانک مرکزی در پایان مرداد امسال نسبت به زمان مشابه سال گذشته ۴۶۰ درصد افزایش یافته است.

بانک‌های تجاری دولتی بیشترین بدهی را به بانک مرکزی دارند و براساس تازه ترین آمار منتشر شده از سوی مرکز امار ایران، نرخ تورم سالانه در پایان آبان امسال به ۴۴ درصد افزایش پیدا کرد. افزایش تورمی که یکی از دلایل اصلی آن افزایش حجم نقدینگی است؛ حجم نقدینگی متاثر از میزان چاپ پول در نظام بانکی کشور است که افزایش اضافه برداشت‌ها از بانک مرکزی بی تاثیر در این زمینه نیست.

موسی شهبازی، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس در رابطه با اضافه برداشت بانک‌ها گفت: اضافه برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری از بانک مرکزی یکی از موضوعات مورد بحث کارشناسان در نظام بانکی است. بانک‌ها زمانی که با کسری منابع مواجه می‌شوند شروع به اضافه برداشت از بانک مرکزی می‌کنند و این یک پدیده نامناسب در نظام بانکی به شمار می‌آید.

او ضمن اشاره به اینکه افزایش این بدهی‌ها باعث شده تا بانک‌ها توانایی بازپرداختی‌ها در این زمینه را نداشته باشند در رابطه با دلایل اضافه برداشت بانک‌ها توضیح داد: افزایش اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی دلایل مختلفی دارد که عدم سلامت ترازنامه بانک‌ها هم یکی از این دلایل به شمار می‌آید به‌طوریکه دارایی‌های بانک‌ها پوشش پرداختی‌ها و به طور خاص سپرده‌های بانکی را نمی‌دهد.

به گفته شهبازی، مجموعه سیاست‌های اقتصاد کلان و سیاست‌های پولی و بانکی کشور موجب شده تا به چند دلیل دارایی بانک‌ها مولد نباشد و قابلیت نقد شوندگی نداشته باشند؛ همچنین برخی از بانک‌ها به حوزه‌هایی که از لحاظ قانون نباید ورود پیدا می‌کردند وارد شدند و علاوه بر آن تعهدات خود را به واسطه پذیرش سپرده‌هایی با نرخ بالا، افزایش داده اند.

میزان بدهی بانک‌ها به دولت

وی ادامه داد: بررسی‌ها در نظام بانکی نشان می‌دهد که نکول تسهیلات اعطایی بانک‌ها در سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است. براساس آمار‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی در پایان مردادماه امسال بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به ۱۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده؛ در مقطع گفته شده، بانک‌های تجاری دولتی بیشترین بدهی را به بانک مرکزی داشتند به طوریکه رشد بدهی این بانک‌ها نسبت به مرداد پارسال به ۴۶۰ درصد افزایش یافته است.

راهکار پرداخت بدهی بانک‌ها

این کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس در رابطه با اضافه برداشت بانک‌ها در رابطه با راهکار‌های فعلی در این زمینه گفت: یکی از سیاست‌های بانک مرکزی در دوسال اخیر کنترل ترازنامه بانک‌ها بود؛ اما به دلیل اینکه قسمت بدهی بانک‌ها از سوی بانک مرکزی کنترل نمی‌شود تاثیر چندانی در نظام بانکی نمی‌گذارد. در شرایط فعلی باید حجم تکالیفی که به بانک‌های دولتی تجاری داده می‌شود، ضابطه‌مند و مشخص باشد. همچنین بانک مرکزی باید براساس قانون بودجه اضافه برداشت بانک‌ها را به صورت جدی و با اخذ وثایق معتبر و نقد شونده کنترل کند تا از این طریق شاهد کاهش میزان تورم در کشور باشیم.