هنوز سهام عدالت ثبت نام نکرده اید؟ | اینجا به این سامانه مراجعه کنید | فرصتی دیگر به جاماندگان سهام عدالت | جاماندگان چطور سهام دریافت کنند؟!

سود سهام عدالت دو برابر شد. تاکنون بیش از ۳۰۰ هزار درخواست توثیق سهام عدالت ثبت شده است. به صاحبان سهام عدالت وام بدون ضامن پرداخت می‌شود. ضمانت این کارت‌های اعتباری به پشتوانه سهام عدالت و بدون‌نیاز به ضامن است. صاحبان سهام عدالت ضمن نگه داشت دارایی با ارزش خود می‌توانند از مزایای سهامدارای از قبیل سود سهام، افزایش سرمایه و مشارکت در مجامع بهره‌مند شوند.

سپرده‌گذاری مرکزی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: آن دسته از مشمولان سهام عدالت که تا به امروز اقدام به ثبت نام و احراز هویت سجام نکرده‌اند می‌توانند با بهره مندی از ۸۷ مرکز الکترونیک و حضوری به صورت کاملا رایگان در سامانه سجام ثبت نام و احراز هویت خود در آن را انجام دهند تا از مزایای بی شماری همانند دریافت سالانه سود سهام عدالت، وام بانکی و … برخوردار شوند.

بر این اساس، مشمولان سهام عدالتی که هنوز در سامانه سجام ثبت نام نکرده و احراز هویت نشده اند می‌توانند با مراجعه به لینک https://sahamedalat.ir/marakez با انتخاب یکی از ۱۵ مرکز منتخب، ثبت نام رایگان سجام خود را انجام دهند.

همچنین این دسته از مشمولان سهام عدالت برای دریافت خدمات رایگان احراز هویت سجام نیز می‌توانند در یکی از ۸ مرکز رایگان احراز هویت الکترونیک سجام یا یکی از ۶۴ مرکز رایگان احراز هویت حضوری سجام نیز این خدمت را کاملا رایگان انجام دهند تا از همه منافع سهامداری خود منتفع شوند.

سجام یک سامانه زیر ساختی برای شناسایی مشتریان جهت ورود به باشگاه بزرگ بازار سرمایه ایران است که تمام فعالان این بازار اعم از سرمایه‌گذاران، مشتریان و مدیران نهاد‌ها در این سامانه، فقط یک بار برای همیشه اطلاعات خود را در آن ثبت خواهند کرد و پس از احراز هویت حضوری و غیر حضوری قادر به دریافت خدمات مبتنی بر داده‌های تایید شده خواهند بود.

مبلغ وام سهام عدالت بانک ملی

این رقم در حالی است که برخی بانک‌ها از جمله بانک ملی اعلام کرده‌اند که مبلغ وام سهام عدالت بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان است که به متقاضیان پرداخت می‌شود.

اما نکته مهم این است که همه دارندگان سهام عدالت نمی‌توانند این وام را دریافت کنند.

اولین شرط دریافت این وام، داشتن حساب در بانک ملی است. پس از آن متقاضیان می‌توانند از طریق اپلیکیشن‌های بانک درخواست وام خود را ثبت‌ کنند.

دومین شرط این است که متقاضی باید کارت ملی هوشمند داشته باشد.

ثبت‌نام در سامانه سجام و احراز هویت یکی دیگر از شروط مهم است.

همچنین تنها افرای می‌توانند وام سهام عدالت بانک ملی را دریافت کنند که هیچ سهمی از سبد سهام عدالت خود را نفروخته باشند. اگر مشمولان حتی یک سهم از پرتفوی خود را فروخته باشند، نمی‌توانند وام را دریاف کنند.

جز این، این وام تنها به دارندگان سهامی تعلق می‌گیرد که مشمول یارانه باشند.

شرایط بازپرداخت وام سهام عدالت

اگر متقاضی دریافت وام، بتواند آن را یک ماهه تسویه کند، هیچ سودی به این وام تعلق نمی‌گیرد. اما در حالت کلی اقساط این وام ۳۶ ماهه است و با کارمزد ۱۸ درصد محاسبه می‌شود.

نکته مهمی که درباره وام سهام عدالت بانک ملی وجود دارد این است که  این وام در قالب نقدی نیست و در قالب کارت اعتباری است. اما نه کارت اعتباری فیزیکی. بلکه در قالب نشان بانک است و فقط برای خرید از فروشگاه‌های افق کوروش، رفاه، وین مارکت و پذیرندگان دستگاه پوز سداد که QR code دارند خرید کنند.

سه خردادماه سال جاری بود که شرکت بورس اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای، از تداوم تعلیق نماد معاملاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در بورس، حداقل تا تاریخ ٣١ شهریورماه امسال خبر داد. همچنین بنابر جلسه ۹ اسفندماه سال ١۴٠٠ شورای عالی بورس و اوراق بهادار، بازگشایی نماد معاملاتی همه شرکت‌های سرمایه گذاری استانی  پس از ارائه مدل پیشنهادی جهت بازبینی آیین نامه اجرایی آزاد سازی سهام عدالت به شورا، انجام خواهد شد و خرید و فروش آن تا زمان تغییر آیین‌نامه معاملات سهام عدالت در شورای عالی بورس و تعیین نحوه برگزاری مجامع این شرکت‌، امکان‌پذیر نیست.

بنابر اعلام پیمان حدادی، دستیار رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز، با توجه به اختلافات بین نهاد‌های مرتبط و سازمان‌های مربوطه در مورد نوع مالکیت و مدیریت در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی که نیاز به بررسی بیشتر و اصلاحات احتمالی آیین‌نامه اجرایی آزاد‌سازی سهام عدالت دارد، تصمیم شورای عالی بورس بر این شد فعلا نماد‌های این شرکت‌ها بسته باشند و تا زمانی که این آیین‌نامه اصلاح نشود، مجامع برگزار نخواهد شد.

لازم به ذکر است که سال گذشته، مجامع نوبت اول برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت برگزار شد، اما به حد نصاب نرسیدند. یعنی ۵۰درصد به علاوه یک سهم در مجمع حاضر نشدند. بنابراین، این مجامع به نوبت دوم رسید.

درواقع، بازگشایی نمادهای شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی زمانی رخ می‌دهد که مجامع این شرکت‌ها به درستی برگزار شود و در مورد سهامداران عدالت با روش مدیریت مستقیم نیز، سازمان بورس و اوراق بهادار باید تعیین تکلیف کند. مرجع اصلی تعیین مقررات سهام عدالت، شورای عالی بورس بوده و از ۳۱ شهریورماه سال ۱۴۰۰ به بعد، هیات مدیره آن دسته از شرکت‌های سهام عدالت استانی که مجامع آنها برگزار نشده است، از سوی شورای عالی بورس تعیین می‌شود.

آیا بازگشایی سهام عدالت به ضرر سرمایه‌گذاران است؟

پشت دستمان را داغ کرده‌‌‌‌‌‌ایم. داغ کرده‌‌‌‌‌‌ایم تا دیگر به وعده‌‌‌‌‌‌ها و تبلیغات دولتی که برای سرمایه‌گذاری در بازارهای سرمایه صورت می‌گیرد اعتماد نکنیم. ما آدم‌‌‌‌‌‌های همین کشور هستیم، چرا با دارایی‌های ما اینطور برخورد می‌کنند؟ این‌‌‌‌‌‌ کلیتی از گلایه سهامداران عدالت بعد از گذشت سال‌ها است. سهامدارانی که روزگاری دل خوش به این سهام بودند و حالا مدت‌ها است که از آینده‌‌‌‌‌‌ای نامعلوم صحبت می‌کنند. خردادماه ۱۳۹۹ در گزارشی در همین صفحه روایت‌‌‌‌‌‌هایی از آدم‌هایی که می‌خواهند سهام‌‌‌‌‌‌عدالتشان را بفروشند، نوشته شد.

در آن زمان هم خیلی از آدم‌هایی که آن روزها برای فروش و آزادسازی سهام‌‌‌‌‌‌عدالتشان اقدام کرده‌‌‌‌‌‌ بودند از آینده‌‌‌‌‌‌ای نامعلوم حرف می‌‌‌‌‌‌زدند. از اینکه دورنمایی از آینده ندارند و مدت‌هاست که این سهام‌‌‌‌‌‌ را دارند و حالا می‌خواهند اختیارش دست خودشان باشد.  هرچه هست، همچنان بعد از گذشت بیش از ۱۰سال ‌از مطرح‌شدن سهام عدالت، در بر همان پاشنه می‌‌‌‌‌‌چرخد؛ پاشنه بلاتکلیفی و سردرگمی جماعتی که دارنده سهام عدالت هستند؛ حتی اگر شعارها و وعده‌‌‌‌‌‌هایی مبنی‌بر پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌پذیر‌کردن بازار و ایجاد ثبات داده شود. مساله‌‌‌‌‌‌ای که در این میان مطرح می‌شود این است که سهامداران عدالت برای فروش سهم‌هایشان تا چه زمانی باید صبوری کنند؟

آیا اصولا در این شرایطی که بازار با آن دست به گریبان است، فروش این سهام اقدامی درست است یا به بازار آسیب وارد می‌کند؟ کارشناسان در گفت‌‌‌‌‌‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» به این سوال‌‌‌‌‌‌ها و موارد دیگر در رابطه با سهام عدالت پرداخته‌اند.  انگار که دست روی دل پر دردشان از سیاستگذاری‌‌‌‌‌‌های اقتصادی گذاشته شده باشد. آنها معتقدند که نوع آزادسازی این سهام از ابتدا اشتباه بوده است. دو کارشناسی که نظرشان را با ما درمیان گذاشته‌‌‌‌‌‌اند به مساله صبر و گذر زمان اشاره کرده‌‌‌‌‌‌اند اما یکی از آنها گفته است که بعدها سهامداران عدالت متوجه استراتژی کنونی خواهند شد که به نفعشان بوده و دیگری هم بیان کرده است که نمی‌توان این درک را برای مردم ایجاد کرد که رفع این مساله زمان‌بر خواهد بود و در نهایت طی گذر زمان اهمیت خودش را چه برای مردم و چه سیاستگذار از دست خواهد داد.

پیمان مولوی/ کارشناس اقتصادی

در اقتصاد ایران کارهایی اتفاق می‌افتد که این کارها در ابتدا به‌نظر می‌رسد در مسیر برابری و عدالت است، اما این کلمات برابری و عدالت دستخوش یک‌سری تعاریفی است که بعدا آنها را از مسیر خودشان خارج می‌کند، چراکه وقتی کلمه‌‌‌‌‌‌ای مثل عدالت را تعریف می‌‌‌‌‌‌کنید، باید برای آن یک‌سری مصداق‌‌‌‌‌‌ها، معیارها و اندازه‌‌‌‌‌‌هایی را مشخص کنید که قابل‌سنجش باشد. در روزگاری که بحث سهام عدالت یا یارانه‌‌‌‌‌‌ها مطرح شد، رویکردی وجود داشت که این اتفاقات می‌توانند موفقیت‌آمیز باشند، ولی بعدا دیدیم که یارانه‌‌‌‌‌‌ها به چه سرنوشتی دچار شد و الان در چه مسیری است و حالا هم می‌بینیم که سهام عدالت چگونه دچار مشکل شده است.

دلیل این اتفاق هم از این قرار است که در فضای سیاستگذاری یک بیزینس‌‌‌‌‌‌پلن یا طرح‌توجیهی عقلانی که روی زمین باشد، نداریم. برای همین است که می‌‌‌‌‌‌گویم ما متخصص ساختن برج پیزا هستیم. نه اینکه برج را بسازیم و کج شود، بلکه از همان ابتدا آن را کج می‌‌‌‌‌‌سازیم. در فضای اقتصاد کشورمان هم از این نمونه‌‌‌‌‌‌ها زیاد داشته و داریم. به بیان دیگر یک مسیر اشتباهی نشان داده می‌شود و بر اساس رویکردهای سیاسی روی آن کار می‌شود و متاسفانه به مسیری وارد می‌شود که الان در آن، عمرمان را می‌‌‌‌‌‌گذرانیم.

سهام عدالت هم در حال‌حاضر به مسیری رفته که خودش پرچالش بوده است. در این رابطه پرسش‌‌‌‌‌‌هایی که مطرح می‌شود این است که چه ایرادی داشت، همین برنامه‌‌‌‌‌‌ای که تحت‌عنوان شرکت‌های سرمایه‌گذاری و... وجود داشت، در ابتدای مسیر ایجاد می‌‌‌‌‌‌شد؟ یا قرار است چه کسانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری استانی را مدیریت کنند؟ مگر خارج از دایره مدیریت فعلی قرار است باشند؟ آیا روش آنها متفاوت خواهد بود؟ و در نهایت اینکه آن چیزی که تحت‌عنوان استراتژی سود تقسیمی، توسعه و بهره‌‌‌‌‌‌مند‌کردن عموم مردم از مواهب این شرکت‌ها است، چگونه با تقسیم سود و از آن‌طرف با پروژه‌‌‌‌‌‌های توسعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای ادغام خواهد شد؟

حالا شرکت‌های سرمایه‌گذاری و استانی در حال تشکیل‌شدن هستند. بد هم نیست، اما واقعیت این است که در مدیریت آنها خواهیم دید که از کوزه همان تراود که در اوست. معتقدم مسیری که خواهند رفت پرچالش خواهد بود و ممکن است به شکست کامل بینجامد. مساله دیگری که در اینجا باید به آن پرداخته شود این است که ذاتا یک اقتصاد مبتنی بر رویکرد دولتی و یک اقتصادی که بستر آن ذی‌‌‌‌‌‌نفعانه است، در بُعدکلان دچار مشکل خواهد شد. آن آگراندیسمانی(بزرگ‌نمایی) که درخصوص سهام عدالت در سال‌99 اتفاق افتاد، در جهت همین بستر است و مساله این است که رویکردی که وجود دارد، خلاف علم اقتصاد است. مساله دیگر این است که در حال‌حاضر و در این شرایط اقتصادی کشور، مردمان زیادی به پول سهام عدالت نیاز دارند.

آدم‌هایی در زندگی روزمره‌‌‌‌‌‌شان با درگیری‌‌‌‌‌‌های زیادی روبه‌رو بوده و نیازمند یکی دو‌میلیون ‌تومان برای دخل و خرج خانواده‌‌‌‌‌‌هایشان هستند اما آنها را در سهام عدالت وارد کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و سرنوشتشان را گره زده‌‌‌‌‌‌اند به پر‌ریسک‌‌‌‌‌‌ترین بازار کشور و حالا از این موضوع خروجی‌‌‌‌‌‌ای که می‌خواهد ایجاد شود، خروجی‌‌‌‌‌‌های اقتصادی و اجتماعی خواهد بود و اینکه یک روز گفته می‌شود می‌توانند آن را برداشت کنند و روز دیگر اجازه فروش سهام را نمی‌دهند، بازی با روح و روان مردم است و خروجی خوبی برای سیاستگذار ندارد. نکته‌‌‌‌‌‌ای که بارها و بارها به آن پرداخته شده، این است که قبل از اجرای هر طرحی، باید آن را متخصصان بی‌‌‌‌‌‌طرف مطرح کنند و با در‌نظر گرفتن تمام نظرها، آن را به مرحله اجرا دربیاورند، اما متاسفانه در ایران طرح‌ها در اتاق‌های در بسته نوشته می‌شوند و وقتی هم که به اجرا می‌‌‌‌‌‌رسند، خروجی آنها می‌شود مانند سد گتوند؛ طرحی که ساخت آن اشتباه بود و تخریبش هم به گفته کارشناسان کاری اشتباه است.

حالا سهام عدالت هم چنین سرنوشتی پیدا کرده و سد گتوند این سال‌ها شده است. در نهایت که امیدوارم این موضوع به نتیجه برسد اما بر اساس تکرار اشتباهات گذشته، نمی‌توانیم خوش‌‌‌‌‌‌بین به این اتفاق باشیم. همچنین در عموم مردم که تجربه و دانش زیادی در حوزه بازار سرمایه ندارند، نمی‌توان این درک را ایجاد کرد که رفع این مساله زمان‌بر خواهد بود و طی گذر زمان هم مشمول مرور زمان خواهد شد و اهمیت خودش را چه برای مردم و چه سیاستگذار از دست خواهد داد.

بهمن فلاح/کارشناس بازار سرمایه

مساله اصلی در ماجرای سهام عدالت این است که نوع آزاد شدن آن از ابتدا کار اشتباهی بود. به این معنا که به ‌یک‌باره دارایی‌های سهام عدالت، به‌صورت صددرصد آزاد شد، یعنی با توجه به اینکه حجم سهام عدالت بالای 800‌هزار‌میلیارد ‌تومان طبق معادل ارزش امروز آن است، نباید اجازه فروش صددرصدی به این سهام داده می‌شد یا اصلا این سهم باز‌نمی‌شد. کاری که می‌شد سیاستگذار انجام بدهد این بود که تمهیداتی در نظر می‌گرفت که یا به‌صورت پله‌‌‌‌‌‌ای این سهام پنج سال ‌یک‌بار، 10 یا 20‌درصد آزاد می‌کرد و یا از محل سود سهام عدالت، سهامداران منتفع می‌‌‌‌‌‌شدند، اما به‌جای این راهکارها، دو گزینه به سهامداران ارائه کردند.

یکی اینکه اختیار فروش برای سهامداران در نظر گرفتند و یکی دیگر هم واگذاری مدیریت سهام به سرمایه‌گذاری استان‌ها بود. در حال‌حاضر با توجه به اینکه حجم سهام عدالت و ارزش روز آن چیزی در حدود 800‌هزار‌میلیارد‌تومان می‌شود، مساله این است که بازار اصلا گنجایش حتی 10‌درصد عرضه این سهام را ندارد، چراکه نقدینگی در بازار نیست، بنابراین بسته‌بودن سهام عدالت هم یک نوع خدمت به سهامداران عدالت است و هم حمایت و خدمت به بازار سرمایه است. در مقطع فعلی بهترین حالت این است که سهامداران عدالت از سود سهام سالانه که امسال دوبرابر هم شده، استفاده کنند. از دیگر نکاتی که در این رابطه باید به آن اشاره شود این است که اگر در مقطع فعلی سهام عدالت بازگشایی شود، اتفاقات خوشایندی در بازار رخ نمی‌دهد.

باید توجه داشته باشیم که آخرین NAV که سهم‌های استانی داشته‌‌‌‌‌‌اند زیر 40‌درصد بوده است. به این معنا که سهم‌های استانی که در قالب سهام عدالت آنها را می‌‌‌‌‌‌شناسیم با NAV یا ارزش خالص دارایی زیر 40‌درصد هم خریدار نداشته‌‌‌‌‌‌اند و فشار فروشی که داشته‌‌‌‌‌‌اند را بازار نمی‌توانسته است، تحمل کند. در اینجا اتفاقی که می‌‌‌‌‌‌افتد این است که P/ E و NAV مدام کاهش پیدا می‌کند و در نهایت ضرر‌کننده‌‌‌‌‌‌های اصلی، خود سهامداران عدالت می‌شوند. آنهایی هم که روش سرمایه‌گذاری مستقیم را انتخاب کرده‌‌‌‌‌‌اند، مجبور می‌شوند دارایی‌هایشان را با ماکسیمم سی و پنج‌درصد سود‌ بفروشند که این هم ضربه زیادی به سهامداران عدالت می‌زند و بازار را هم تخریب می‌کند، بنابراین نفع دو‌جانبه برای بازار و سهامداران این است که این سهام فعلا بسته باشد و سهامداران از سود سالانه آن استفاده کنند، چون که نه گرانی‌‌‌‌‌‌ها، نه تورم فعلی و نه وضعیت بازار به نفع بازار سرمایه نبوده و سهام عدالت هم از این قاعده مستثنی نیست.

در رابطه با خدشه‌‌‌‌‌‌دار‌شدن اعتماد عمومی به سیاستگذار هم باید بیان شود که این اتفاق در کوتاه‌‌‌‌‌‌مدت ممکن است که باعث بی‌‌‌‌‌‌اعتمادی به دولت و سیاستمداران شود ولی در بلندمدت سهامداران عدالت، متوجه خواهند شد که این اقدام کار عاقلانه‌‌‌‌‌‌ای بوده و به نفع خودشان و بازار سرمایه بوده است. در نهایت ذکر این نکته خالی از لطف نیست که همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، فروش سهام عدالت، اشتباه بزرگی بوده است اما با وجود این اشتباه، عده‌‌‌‌‌‌ای هم اعتقاد دارند که می‌توان خارج از تابلو و خارج از ساعت معاملات و در یک بازه قیمتی توافقی، معاملات سهام عدالت صورت بگیرد که البته برای این پیشنهاد هم مکانیزمی نداریم چون یک طرف کار خریداران هستند و آنجا هم چون کمبود نقدینگی وجود دارد، این روش شکست می‌خورد. به هر حال در حال‌حاضر با این وضعیتی که بازار دارد، بازگشایی سهام عدالت می‌تواند یک خودکشی مالی هم برای سهام عدالت و هم برای سهامداران آن باشد.